قیام

 

  1649 - براى نماز برخیز!
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
قم فصل فان فى الصلوة شفاء
برخیز نماز به جاى آورد ! پس همانا در نماز شفا است . (جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 28).

 1650 - نظر خداوند به نمازگزار
قال الباقر - علیه السلام -
المرء المسلم باذن الله - عزوجل - مادام فى الصلوة لم یزل الله - عزوجل - ینظر الیه حتى یفرغ من صلاته
فرد مسلمان تا هنگامى که به نماز ایستاده ، خداوند نظر مرحمتش را از او قطع نخواهد کرد و انوارالهى شامل اوست تا وقتى که انسان از نمازش فارغ گردد. (بحارالانوار، ج 82، ص ‍ 227).

 1651 - حسادت شیطان بر نمازگزار
قال على - علیه السلام -
اذا قام الرجل الى الصلاة الیه ابلیس ینظر الیه حسدا لما یرى من رحمة الله التى تغشاه
هنگامى که کسى به نماز برمى خیزد، شیطان مى آید و به نظر حسادت به او نگاه مى کند زیرا مى بیند که رحمت خدا او را فراگرفته است . (بحارالانوار، ج 82، ص 207).

 1652 - نزول رحمت الهى هنگام قیام
قال الصادق - علیه السلام -
اذا قام المصلى الى الصلاة ، نزلت علیه الرحمة من اعنان السماء الى اعنان الارض و حفت به الملائکة و ناداه ملک لو یعلم هذا المصلى مافى الصلاة ما انفتل
هنگامى که انسان به نماز ایستاد، رحمت خداوند از آسمان بر او نازل مى شود و ملائکه اطرافش را احاطه مى کنندو فرشته اى گوید: اگر این نمازگزار ارزش نماز را مى دانست هیچ گاه از نماز منصرف نمى شد. (اصول کافى ، ج 3، ص 265).

 1653 - نماز تنها قیام و قعود نیست
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
لیست الصلاة قیامک وقعودک انما الصلاة اخلاصک و ان ترید بهاالله وحده
نماز برخاستن و نشستن تو نیست ، بلکه باید آن را خالصانه انجام دهى و تنها خشنودى خداوند را بخواهى . (اصول وافى ، ج 2، ص 109، شرح نهج البلاغه ج 1، ص ‍ 325).

 1654 - حق نماز
قال زین العابدین - علیه السلام -
و حق الصلاة ان تعلم انها وفادة الى الله - عزوجل - و انت فیها قائم بین یدى الله - عزوجل - فاذا علمت ذلک قمت مقام العبد الدلیل الحقیر الراغب الراهب الراجى الخائف المسکین المتضرع المعظم لمن کان بین یدیه بالسکون و الوقار تقبل علیها بقلبک وتقیمها بحدودها و حقوقها
وحق نماز این است که بدانى آن هجرتى است به سوى خداوند - عزوجل - و تو در حال نماز در مقابل خداوند گرانقدر وشکوهمند ایستاده اى هنگامى که این را دانستى ، در جایگاه بنده خوار کوچک مشتاق نگران امیدوار ترسان بیچاره اى قرار مى گیرى که آن را که در برابرش ایستاده اى ، بزرگ و با آرامش و هیبت دانسته ، عظمت او را پاس میدارى و با قلبت به نماز روى آورده و باتمام حد و مرزها و حقوق لازم برپا مى دارى . (میزان الحکمه ، ج 5، ص 396 بحارالانوار، ج 74، ص 4).

 1655 - حرام شدن آتش
قال الباقر - علیه السلام -
فما من مؤ من یوافق تلک الساعة ان یکون ساجدا او راکعا او قائما الا حرم الله جسده على النار
هیچ مؤ منى نیست که در چنین وقت نماز در حال سجود و یا رکوع یا قیام باشد، مگر این که خدا جسمش را بر آتش حرام کرده است . (جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص ‍ 27).

 1656 - صلوات در قیام
قال الباقر - علیه السلام -
من قال فى رکوعه وسجوده و قیامه اللهم صلى على محمد و آله محد کتب الله له ذلک بمثل الرکوع و السجود و القیام
هرکسى در رکوع وسجود وقیام خود بگوید: (( اللهم صل على محمد و آل محمد)) خدا ثواب آن را مانند ثواب در رکوع و سجود و قیام براى او مى نویسد. (ثواب الاعمال ، ص ‍ 61).

 1657 - قیام فرشتگان
قال على - علیه السلام -
من صلى باذان واقامة صلى خلفه من الملائکه لایرى طرفاه و من صلى باقامة صلى خلفه ملک
هرکس نمازش را با اذان واقامه بخواند، صفى از فرشتگان پشت سر او به نماز مى ایستند که دو طرف آن صف دیده نمى شوند و هرکس که نمازخود را با اقامه تنها بخواند یک فرشته پشت سر او نماز مى گزارد. (ثواب الاعمال ، ص 58).

 1658 - قیام امام سجاد - علیه السلام -
عن ابى عبدالله - علیه السلام - قال :
کان ابى یقول کان على بن الحسین - علیه السلام - اذا قام الى الصلوة کانه ساق شجر لایتحرک مه شى ء الا ما حرکت الریح منه
امام سجاد (ع ) وقتى به نماز مى ایستاد، گویى شاخه درخت بود که جز آنچه باد از او به حرکت درآورد چیزى از او تکان نخورد. (فروع کافى ، ج 3، ص 300، حدیث 4).

 1659 - توجه به خداوند به نمازگزار هنگام قیام
قال الباقر - علیه السلام -
انما مثل الصلاة لصاحبها، کمثل رجل دخل على ذى سلطان فانصت له حتى فرغ من حاجته ، و کذلک المرء المسلم باءذن الله - عزوجل - مادام فى الصلاة لم یزل الله - عزوجل - ینظر الیه حتى یفرغ من صلاته
همانا مثل نماز براى نمازگزار، مثل مردى است که بر ذى سلطانى وارد گردد و اظهار حاجت کند؛ پس آن شخص توانمند، ساکت و آماده استماع صاحب حاجت گردد، تا این که از درخواستش فارغ شود، همچنین است نمازگزار مسلمان تا هنگامى که به نماز ایستاده ، خداوند نظر مرحمتش را از او قطع نخواهد کرد و انوار الهى شامل اوست تاوقتى که از نمازش ‍ فارغ گردد. (بحارالانوار، ج 82، ص 231).

 1660 - دعا به هنگام نماز
قال الصادق - علیه السلام -
اذا قمت الى الصلوة فقل اللهم انى اقدم الیک محمدا -صلى الله علیه وآله - بین یدى حاجتى و اتوجه به الیک فاجعلنى به وجیها عندک فى الدنیا و الاخرة و من المقربین و اجعل صلوتى به مقبولة و ذنبى به مغفورا و دعائى به مستجابا انک انت الغفور الرحیم
هرگاه به نماز ایستادى بگو: خدایا! محمد - پیامبرت - را نزد تو شفیع قرار مى دهم به واسطه او روى به تو مى آورم ، حاجت خود مى طلبم پس مرا به حرمت او در دنیا و آخرت وگناهم راببخشاى و دعایم را مستجاب فرما؛ زیرا تو آمرزنده و مهربانى . (اصول وافى ، ج 8، ص 635).

 1661 - اداى نماز به هر صورت
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
اذا لم یستطع الرجل ان یصلى قائما فلیصل مستلقیا ناصبا رجلیه حیال القبلة یومى ایماء
هرگه شخصى قادر نیست ایستاده نماز بخواند، بایدنشسته بخواند و اگر نشسته هم قادر نیست ، به پشت بخوابد و پاهایش را به سمت قبله بکشد و براى رکوع و سجودش اشاره کند (با سر یا چشم و ابرو). (بحارالانوار، ج 84، ص 334).

 1662 - گفتن ذکر هنگام بلند شدن
قال الصادق - علیه السلام -
اذا قمت من السجود قلت : اللهم بحولک و قوتک اقوم و اقعد و ارکع و اسجد
هنگامى که از سجده برخاستى (و خواستى قیام کنى ) بگو: (( اللهم بحولک و قوتک اقوم و اقعد و ارکع و اسجد)) (بحارالانوار، ج 85، ص 183).

 1663 - ذکر برخاستن براى قیام
قال الصادق - علیه السلام -
اذا قمت من الرکعة فاعتمد على کفیک ، و قل : بحول الله و قوته اقوم و اقعد فان علیا - علیه السلام - کان یفعل ذلک
هنگامى که پس از انجام رکعتى از نماز برمى خیزى ، بر دو دست تکیه کن و بگو: (( بحول الله وقوته اقوم و اقعد)) زیرا على - علیه السلام - چنین مى کرد. (بحارالانوار، ج 85، ص ‍ 183).

 1664 - ایستادن باآرامش و وقار
قال الرضا - علیه السلام -
فاذا اردت ان تقوم الى الصلوة فلا تقم الیها متکاسلا و لا متناعسا ولا مستعجلا و لا متاهیا ولکن تاءتیها على السکون و الوقار و التؤ ده
چون خواستى به نماز بایستى ، با حال کسالت ، خواب آلودگى ، شتاب و لهو و بازى مایست ، بلکه با آرامش و وقار نماز را به جاى آور. مستدرک الوسائل ، ج 4، ص 87، باب افعال الصلاة ، ح 7)

 1665 - گذاشتن دستها برزمین بعد از تشهد
سؤ ل ابوعبدالله - علیه السلام -
لاى علة توضع الیدان الى الارض فى السجود قبل الرکعتین ؟ قال : لان الیدین بهما مفتاح الصلاة
از امام صادق (ع ) سوال شد: چرادستها (پس از تشهد)پیش از دو رکعت (دوم ) بر زمین گذاشته مى شود؟ فرمود: چون مفتاح و کلیدنماز دستها هستند (و درتکبیرة الاحرام بالا مى روند). (بحارالانوار، ج 85، ص 184).

 1666 - آداب قیام
عن ابى الحسن موسى - علیه السلام -
انه کان اذارفع راءسه فى صلاته من السجدة الاخیرة جلس جلسة ثم نهض للقیام و بادر برکبتیه من الارض قبل یدیه ، و اذا سجد بادربهما الارض قبل رکبتیه
هنگامى که امام کاظم (ع ) سر از سجده دوم برمیداشت ، کمى مى نشست و بعد قیام مى کرد (و یکسره از سجده قیام نمى کرد) و پیش از دستها، زانوها را از زمین برمیداشت وهنگامى که به سجده مى رفت ، دستها راپیش از زانوها بر زمین مى گذاشت . (بحارالانوار، ج 85، ص 162).

 1667 - آداب قیام پس از تشهد
عن على بن جعفر عن موسى بن جعفر - علیه السلام - قال :
ساءلته عن القیام من التشهد من الرکعتین الاولیین کیف یصنع ؟ یضع رکبتیه ویدیه على الارض ثم ینهض او کیف یصنع ؟ قال : ماشاء صنع و لاباءس
از امام موسى کاظم (ع ) سؤ ال شد: در دو رکعت اولى پس از تشهد چه کند؟ آیا زانوها و دستان را بر زمین بگذارد و بعد قیام نماید، یا چیز دیگر؟ فرمود: به هر شکل که خواست عمل کند (چه دست به زمین بگذارد، و چه نگذارد، فرقى ندارد) (بحارالانوار، ج 85، ص 181).

 1668 - مفهوم (( قدقامت الصلاة ))
قال على - علیه السلام - فى معنى (( قد قامت الصلاة )) فى الاقامة
اى حان وقت الزیارة و المناجاة ، وقضاء الحوائج و درک المنى ، و الوصل الى الله - عزوجل - و الى کرامته و غفرانه وعفوه و رضوانه
(( قدقامت الصلوة )) بدین معنا است که هنگام دیدار راز و نیاز، برآورده شدن خواسته ها، رسیدن به آروزها ورسیدن به خداوند - عزوجل - کرامت ، آمرزش ، بخشش و خشنودى او فرا رسیده است . (بحارالانوار، ج 84، ص 132).

 

 

منبع: جامع آیات و احادیث موضوعى نماز (جلد دوم) عباس عزیزى