سؤال
524: من تا سن هفده سالگى با مسأله احتلام و غسل و مانند آن آشنا نبودم و
از کسى هم درباره آنها چیزى نشنیده بودم و خودم هم معناى جنابت و وجوب غسل
را نمىفهمیدم، لذا نماز و روزهام تا این سن اشکال دارد، امیدوارم وظیفه
مرا بیان فرمایید.
جواب: همه نمازهایى را
که در حال جنابت خواندهاید، باید قضا کنید، ولى روزهاى را که در حال
جنابت بدون علم به اصل جنابت گرفتهاید، صحیح و مجزى است و قضا ندارد.
سؤال 525: متأسفانه من در گذشته بر اثر نادانى و ضعف اراده
مبتلا به عمل شنیع استمناء بودم، لذا گاهى نماز نمىخواندم که مدت دقیق آن
را به یاد ندارم. نماز نخواندن من بهصورت مستمر نبوده، بلکه مربوط به
زمانى است که جنب بودم و غسل نکردهام که گمان مىکنم حدود شش ماه باشد.
تصمیم گرفتهام نمازهایم در این مدت را قضا کنم، آیا قضاى آنها واجب است یا
خیر؟
جواب: هر مقدار از نمازهاى روزانهاى را که مىدانید انجام ندادهاید و یا در حال جنابت خواندهاید، قضاى آن بر شما واجب است.
سؤال 526: شخصى که نمىداند نماز قضا برذمّهاش هست یا خیر،
اگر نماز مستحبى یا نافله بخواند، بر فرض که نماز قضا داشته باشد، آیا به
عنوان نماز قضاى او محسوب مىشود؟
جواب: نوافل و نمازهاى مستحب به جاى نماز قضا محسوب نمىشوند، و اگر نماز قضا بر عهده او باشد، واجب است که آن را به نیت نماز قضا بخواند.
سؤال 527: من حدود شش ماه است که به سن تکلیف رسیدهام. چند
هفته قبل از رسیدن به آن سن فکر مىکردم تنها علامت بلوغ، تمام کردن پانزده
سال هجرى قمرى است. ولى اکنون کتابى راجع به علامتهاى بلوغ پسران خواندم
که در آن علامتهاى دیگرى براى بلوغ ذکر شده که در من وجود دارند، ولى زمان
پیدایش آنها را نمىدانم. آیا در حال حاضر قضاى نماز و روزه بر عهده من هست
یا خیر؟ با توجه به این که من گاهى نماز مىخواندم و ماه رمضان سال گذشته
را بهطور کامل روزه گرفتهام، وظیفه من در اینباره چیست؟
جواب: قضاى همه نمازها و روزههایى که یقین به فوت آنها پس از رسیدن به سنّ بلوغ و تکلیف شرعى دارید، واجب است.
سؤال 528: اگر شخصى در ماه مبارک رمضان سه بار غسل جنابت
کند، مثلاً در روزهاى بیستم، بیست و پنجم و بیست و هفتم غسل نماید، و بعد
یقین کند که یکى از آن غسلها باطل بوده است، نماز و روزه او چه حکمى دارد؟
جواب: روزهاش صحیح است، ولى بنا بر احتیاط، قضاى نمازها بهطورى که یقین به فراغت ذمّه پیدا کند، واجب است.
سؤال 529: شخصى بر اثر جهل به حکم شرعى، مدتى ترتیب را در غسل رعایت نکرده است، نماز و روزه او چه حکمى دارد؟
جواب: اگر غسل را به
نحوى انجام داده که شرعاً باطل است، قضاى نمازهایى که در این حالت با حدث
اکبر خوانده، واجب است. ولى روزهاش، اگر در آن هنگام اعتقاد به صحّت غسل
خود داشته، محکوم به صحّت است.
سؤال 530: کسى که قصد دارد نماز قضاى یک سال را بخواند، چگونه باید آن را انجام دهد؟
جواب: مىتواند با یکى از نمازها شروع کند و به ترتیبى که نمازهاى پنجگانه یومیه را مىخواند، آن را ادامه دهد.
سؤال 531: شخصى مدت زیادى نماز قضا بر عهده دارد، آیا مىتواند آنها را به ترتیب زیر بجا آورد؟
1ـ مثلاً بیست بار نماز صبح بخواند.
2ـ هر یک از نماز ظهر و عصر را بیست بار بخواند.
3ـ هر یک از نماز مغرب و عشا را بیست بار بخواند و تا یک سال به همین صورت ادامه دهد.
جواب: قضاى نمازها به ترتیب مذکور اشکال ندارد.
سؤال 532: شخصى از ناحیه سر مجروح شده و قسمتى از مغز وى
آسیب دیده که بر اثر آن دست و پاى چپ و زبانش فلج گشته است. همچنین نماز را
فراموش کرده و قادر به یادگیرى آن نیست، ولى مىتواند اجزاى نماز را با
خواندن از کتاب و یا شنیدن از نوار، تشخیص دهد. در حال حاضر وى در رابطه با
نماز دو مشکل دارد، یکى این که قدرت تطهیر محل بول و وضو گرفتن را ندارد،
دوم این که در قرائت نماز مشکل دارد. تکلیف او چیست؟ همچنین نسبت به
نمازهایى که تقریباً به مدت شش ماه از او فوت شده است، چه حکمى دارد؟
جواب: اگر بتواند
هرچند با کمک دیگران، وضو بگیرد، یا تیمم نماید، واجب است که نماز را به هر
نحوى که مىتواند بخواند، اگرچه با شنیدن از نوار یا خواندن از روى نوشته و
مانند آن باشد. و در مورد طهارت بدن، اگر قدرت بر تطهیر آن هرچند به کمک
دیگران ندارد، با همان بدن نجس نماز بخواند، و نمازش صحیح است. قضاى
نمازهاى گذشتهاى هم که از وى فوت شده، واجب است، مگر نمازهایى که بر اثر
بیهوشى که در تمام وقت نماز ادامه داشته، از او فوت شده باشد.
سؤال 533: در دوران جوانى نمازهاى ظهر و
عصر من بیشتر از نمازهاى مغرب و عشا و صبح قضا شدهاند که پشت سر هم بودن و
تعداد و ترتیب آنها را نمى دانم. آیا در این مورد باید نماز دورهاى
خوانده شود؟ و نماز دورهاى چیست؟ امیدواریم توضیح فرمایید.
جواب: در نماز قضا
مراعات ترتیب ـ غیر از ظهر و عصر و مغرب و عشاء از یک روز ـ واجب نیست و
خواندن مقدارى که یقین به قضا شدن آن دارید کافى است و دوره کردن به معناى
تکرار نماز براى احراز ترتیب بر شما واجب نیست.
سؤال 534: گاهى پس از ازدواج مایعى از من خارج مىشد که اعتقاد به نجس بودن آن داشتم.
لذا به نیت غسل جنابت غسل کرده و
نمازم را بدون وضو مىخواندم. در رسالههاى عملیه این مایع، مذى نامیده
شده است. اکنون نمىدانم نمازهایى را که بدون وضو و بىآنکه جنب باشم با
غسل جنابت خواندهام، چه حکمى دارد؟
جواب: قضاى همه نمازهایى که بعد از خروج آن مایع، بدون وضو و با غسل جنابت خواندهاید، واجب است.
سؤال 535: کافرى پس از مدتى اسلام آورده است، آیا قضاى نماز و روزههائیکه انجام نداده، واجب است؟
جواب: واجب نیست.
سؤال 536: بعضى از افراد بر اثر تبلیغات گمراه کننده
کمونیستها چندین سال نماز و واجبات خود را ترک کردهاند، ولى بعد از پیام
تاریخى امام راحل به سران شوروى سابق پى به اشتباه خود بردند و به سوى
خداوند توبه نمودهاند، آنها در حال حاضر قادر به قضاى همه آن نمازها و
روزهها نیستند، وظیفه آنها چیست؟
جواب: بر آنان واجب است که نمازها و روزههاى فوت شده را به هر مقدار که قدرت دارند، قضا و هر مقدارى که قادر نیستند وصیت نمایند.
سؤال 537: شخصى فوت کرده و قضاى روزه ماه مبارک رمضان و نماز
بر عهده اوست و فرزند ذکورى هم ندارد. مقدارى مال به جا گذاشته که براى
قضاى یکى از نماز و روزه کفایت مىکند. در این صورت قضاى نماز مقدم است یا
روزه؟
جواب: ترجیحى بین نماز
و روزه نیست و بر ورثه واجب نیست که ما ترک وى را صرف قضاى نماز و روزه او
نمایند، مگر آنکه در اینباره وصیت کرده باشد، که در این صورت باید به
وصیت او در اجیر گرفتن از ثلث ترکه براى قضاى نماز و روزهاش به هر مقدار
که کفایت مىکند، عمل کنند.
سؤال 538: من در اکثر اوقات نماز خود را خوانده و در صورت
فوت شدن نماز، آن را قضا کردهام، این نمازهاى فوت شده هم مواردى بوده که
یا من خواب ماندهام و یا بدن و لباسم نجس بوده و در تطهیر آنها کوتاهى
کردهام. مقدار نمازهاى قضا شده یومیه، آیات و قصر را که بر عهده من است،
چگونه محاسبه نمایم؟
جواب: قضاى نمازهایى
که یقین به فوت شدن آنها دارید، کافى است، و از این مقدار هر کدام را که
یقین دارید نماز قصر یا آیات بوده، باید بر وفق یقین خود آنها را بجا
آورید، و بقیه را به عنوان قضاى نمازهاى یومیه بخوانید و چیزى بیشتر از این
مقدار بر شما واجب نیست