وقت نماز و اهمیت آن

  570 - اهمیت نماز اول وقت
قال زین العابدین - علیه السلام -:
من اهتم بمواقیت الصلاة لم یستکمل لذة الدنیا ؛
آن که به وقتهاى نماز اهمیت بدهد، لذت دنیا را کامل نخواهد کرد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 86، فروع کافى ، ج 3، ص 275)

 571 - کار مانع از اول وقت
قال على - علیه السلام -:
صل الصلوة لوقتها الموقت لها و لاتعجل وقتها لفراغ و لا تؤ خرها عن وقتها لاشتغال و اعلم ان کل شى ء من عملک تبع لصلوتک ؛
نماز را در وقت مقرر آن به جاى آور، و به خاطر فراغت عجله مکن و به علت اشتغال آن را به تاءخیر میفکن ، و بدان که همه اعمال تو بسته به نماز تو است .
(نهج البلاغه ، نامه 27)

 572 - مانع وقت نماز
قال الرضا - علیه السلام -:
حافظواعلى مواقیت الصلوات ، فان العبد لایاءمن الحوادث ؛
مراقب وقتهاى نماز باشید (که تا وقتش فرا رسید انجام دهید) ؛ چرا که انسان از حوادثى که مانع انجام نماز در وقت گردد، ایمن نیست .
(بحارالانوار، ج 82، ص 20)

 573 - وقت نماز صبح
قال الباقر - علیه السلام -:
وقت صلاة الغداة ما بین طلوع الفجر الى طلوع الشمس ؛
وقت نماز صبح از طلوع فجر تا طلوع خورشید است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 152)

 574 - کمال نماز در اول وقت
قال الباقر - علیه السلام -:
ان الصلاة اذا ارتفعت فى اول وقتها رجعت الى صاحبها و هى بیضاء مشرقة تقول : حفظتنى حفظک الله و اذا ارتفعت فى غیر وقتها بغیر حدودها رجعت الى صاحبها و هى سوداء مظلمة تقول : ضیغتنى ضیعک الله ؛
هرگاه نماز در اول وقت بالا برود، سفید و درخشان به سوى صاحبش باز مى گردد و به او خطاب مى کند: از من مواظبت نمودى خدا تو را حفظ کند، و هرگاه در غیر وقت خود و بدون شرایط بالا برود، سیاه و تاریک به سوى صاحبش باز مى گردد و به او مى گوید مرا تباه ساختى ، خدا تو را نابود کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 78)

 575 - محبوبیت نماز در وقت
قال الصادق - علیه السلام -:
افضل الاعمال الى الله الصلاة لوقتها، و بر الوالدین والجهاد فى سبیل الله ؛
بهترین اعمال نزد خداوند، نماز اول وقت است پس از آن نیکى به پدرو مادر، و سپس جهاد در راه خدا است .
(بحارالانوار، ج 74، ص 85)

 576 - ضایع نمودن وقت نماز
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
لایزال الشیطان ذعزا من المؤ من ما حافظ على الصلوات الخمس ‍ لوقتهن فاذا ضیعهن تجرا علیه فادخله فى العظائم ؛
شیطان همیشه از مؤ من مى ترسد تا زمانى که بر نمازهاى پنجگانه محافظت دارد و در وقتش به جا مى آورد، اما هنگامى که وقت نماز را ضایع کرد بر او جراءت پیدا مى کند و او را در گناهان بزرگ مى اندازد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 18)

 577 - دو وقت نماز
قال الرضا - علیه السلام -:
اعلم ان لکل صلاة وقتین اول و اخر فاول الوقت رضوان الله و اخره عفو الله ؛
بدان که هر نماز دو وقت دارد: اول وقت و آخر وقت . اول وقت خشنودى پروردگار و آخر آن بخشش خداوند است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 249. الحکم الزاهره ، ص 286)

 578 - تاءخیر نماز و محرومیت از شفاعت
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله - :
لا ینال شفاعتى من اخر الصلاة المفروضة بعد وقتها ؛
(فرداى قیامت ) شفاعت من به کسى که نماز واجب را تا پس از وقت آن به تاءخیراندازد، نخواهد رسید.
(امالى صدوق ، ص 326)

 579 - نماز در وقت خودش
قال الصادق - علیه السلام -:
اذا صلیت صلاة فریضة فصل لوقتها صلاة مودع تخاف الا تعود الیها ؛
نماز واجب را در وقت خودش بخوان ، مانند کسى که نماز وداع مى خواند و مى ترسد که بعد از این توفیق نماز خواندن نیابد.
(محجة البیضاء، ج 1، ص 350)

 580 - غفلت از اول وقت
قال على - علیه السلام -:
لیس عمل احب الى الله - عز و جل - من الصلاة فلا یشغلنکم عن اوقاتها شى ء من امور الدنیا، فان الله - عز و جل - ذم اقواما فقال : ((الذین هم عن صلاتهم ساهون )) یعنى انهم غافلون استهانوا باوقاتها ؛
عملى نزد خداوند محبوبتر از نماز نیست ، چیزى از امور دنیا شما را از خواندن نماز در اول وقت باز ندارد، زیرا خداوند مذمت کرده و اقوامى را فرموده : ((واى بر نمازگزارانى که از نمازشان غفلت ورزیدند)) یعنى واى بر نمازگزارانى که از اوقات نماز غفلت کنند و در انجام نماز در اول وقت سهل انگارى نمایند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 82)

 581 - مذمت تاءخیر نماز
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
ثلاث لاتوخر و هن الصلاة اذا انت و الجنازة اذا حضرت و الایم اذا وجدت کفوا ؛
سه چیز را نباید تاءخیر انداخت ، نماز همین که وقت آن رسید، و برداشتن جنازه وقتى آماده شد، و شوهر دادن بیوه وقتى هم کفو خود را یافت .
(نهج الفصاحه ، ص 262، حدیث 1261)

 582 - ثواب نماز صبح در اول وقت
قال الصادق - علیه السلام -:
فاذا صلى العبد صلاة الصبح مع طلوع الفجر اثبتت له مرتین تثبتها ملائکة اللیل و ملائکة النهار ؛
پس هرگاه نمازگزار نماز صبح را با طلوع فجر به جاى آورد دو مرتبه براى او نوشته مى شود، هم فرشته صبح و هم فرشته شب مى نویسند (نماز صبح را فرشته روز و فرشته شب هر دو مشاهده مى کنند).
(ثواب الاعمال ، ص 62)

 583 - اذان در اول وقت نماز
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
اذا دخل الوقت یا بلال اعل فوق الجدار و ارفع صوتک بالاذان ؛
اى بلال !هنگامى که وقت نماز رسید بالاى دیوار برو و صداى خود را به وسیله اذان بلند کن .
(فروع کافى ، ج 3، ص 307)

 584 - تاخیر نماز صبح
قال حجة بن الحسن العسکرى - عجل الله تعالى فرجه الشریف -:
ملعون ملعون من اخر الغداة الى ان تنقضى النجوم ؛
ملعون است ، ملعون است ، کسى که نماز صبحش را تاءخیر بیندازد تا زمانى که ستارگان محو شوند.
(بحارالانوار، ج 52، ص 16)

 585 - تاخیر نماز مغرب
قال حجة بن الحسن العسکرى - عجل الله تعالى فرجه الشریف -:
ملعون ملعون من اخر المغرب الى ان تشتبک النجوم ؛
ملعون است ، ملعون است ، آن کسى که نماز مغربش را تاخیر بیندازد تا زمانى که آسمان پدیدار شود.
(بحارالانوار، ج 52، ص 15)

 586 - به گونه اى نماز بخوان که گویا با آن وداع مى کنى
قال الصادق - علیه السلام -:
اذا صلیت صلاة فریضة فصلها لوقتها صلاة مودع یخاف ان لا یعود الیها ابدا ثم اصرف ببصرک الى موضع سجودک فلو تعلم من عن یمینک و شمالک لاحسنت صلاتک و اعلم انک بین یدى من یراک و لا تراه ؛
وقتى نماز واجب مى خوانى ، آن را در وقت خودش چنان بخوان که گویا دیگر به نماز موفق نمى شوى ، سپس چشم خود را به محل سجده ات متوجه گردان . اگر بدانى چه کسى جانب راست و چپت مى باشد هر آینه نمازت را نیکو به جا مى آورى بدان بدرستى که در مقابل کسى هستى که تو را مى بیند و تو او را مى بینى .
(بحارالانوار، ج 83، ص 10)

 587 - آزمایش شیعیان در وقت نماز
قال الصادق - علیه السلام -:
امتحنوا شیعتنا عند مواقیت الصلاة کیف محاظتهم ؛
شیعیان ما را در اوقات نماز آزمایش کنید که چگونه بر خواندن نماز خود در موعد مقرر محافظت مى کنند.
(سفینة البحار، ج 2، ص 44)

 588 - تاخیر نماز اول وقت موجب خشم خداوند
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
یا على !و تقیم الصلاة بوضوء سابغ فى مواقیتها و لاتوخرها فان فى تاخیرها من غیر علة غضب الله - عز و جل - ؛
یا على ، با وضوى کامل در اول وقت ، نماز اقامه کن ، و نماز را از اول وقتش ‍ به تاخیر نینداز، چون تاخیر نماز بدون علت و عذر خداوند قهار را به خشم خواهد آورد.
(سفینة البحار، ج 2، ص 44)

 589 - تاثیر نماز اول وقت
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
ما من عبد اهتم بمواقیت الصلاة و مواضع الشمس الا ضمنت له الروح عند الموت و انقطاع الهموم و الاحزان و النجاة من النار ؛
بنده اى (نمازگزار) که اهتمام و مواظبت به اوقات نماز نماید، و مواضع آفتاب را براى وقت نمازش دقت کند، من ضمانت مى کنم براى او در دم مرگ ، راحتى را و دفع و رفع هموم و درد و اندوه و نجات از آتش جهنم را.
(سفینة البحار، ج 2، ص 42)

 590 - پاداش نماز اول وقت
عن الحسن العسکرى - علیه السلام -:
کلم الله - عز و جل - موسى بن عمران - علیه السلام - قال : الهى ما جزاء من صلى الصلوات لوقتها؟قال : اعطیته سوله و ابیحه جنتى ؛
موسى به عمران با خداوند سخن گفت و از پروردگار خویش پرسید: خدایا! پاداش کسى که نمازش را اول وقت مى خواند چیست ؟ خداوند تبارک و تعالى فرمود: خواهش و خواسته او را برآورده مى کنم و بهشت را بر او مباح مى گردانم .
(بحارالانوار، ج 82، ص 204)

 591 - نماز اول وقت نورى از در قیامت
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله - :
من حافظ على الخمس باکمال طهورها و مواقیتها کانت له نورا و برهانا یوم القیامة و من ضیعها حشر مع فرعون و هامان ؛
کسى که نمازهاى پنج گانه اش را با طهارت کامل در اول وقت به جا آورد، این نماز در قیامت براى او نور و برهان است و کسى که نمازش را ضایع کند، با فرعون و هامان محشور خواهد بود.
(سفینة البحار، ج 2، ص 42)

 592 - مواظبت از وقت نماز
قال الصادق - علیه السلام -:
الصلاة فى مواقیتها و المواظبة علیها ؛
نماز را اول وقت بخوانید و مواظبت بر آن کنید.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 81)

 593 - برترى نماز اول وقت
قال الصادق - علیه السلام -:
ان فضل الوقت الاول على الاخر کفضل الاخرة على الدنیا ؛
برترى نماز اول وقت بر نماز آخر وقت ، مانند برترى آخرت است بر دنیا.
(بحارالانوار، ج 82، ص 395. میزان الحکمه ، ج 5، ص 401)

 594 - اهمیت وقت نماز
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
قال الله - عز و جل - ان لعبدى على عهدا ان اقام الصلوة لوقتها ان لا اعذبه و ان ادخله الجنة بغیر حساب ؛
خداوند تبارک و تعالى فرمود: من تعهدى نسبت به بنده ام دارم که اگر نماز خود را در وقتش به پا دارد، او را عذاب نکنم و بى حساب وى را به بهشت ببرم .
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 19036)

 595 - بخشایش یا عذاب خداوند
قال الباقر - علیه السلام -:
و من صلاها لغیر وقتها موثرا علیها غیرها فان ذلک الیه ان شاء غفر له و ان شاء عذبه ؛
کسى که نماز را در غیر وقتش به جا آورد و چیز دیگرى را بر نماز انتخاب کند و ترجیح دهد، به درستى که این کار، خدا را مختار مى کند که اگر بخواهد او را ببخشاید و اگر بخواهد او را عذاب کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 83)

 596 - فضیلت اول وقت
قال الصادق - علیه السلام -:
فضل الوقت الاول على الاخیر للمؤ من من ولده و ماله ؛
فضیلت اول وقت بر آخر وقت بهتر است براى شخص مؤ من از مال و اولادش .
(ثواب الاعمال ، ص 62)

 597 - آثار نماز اول وقت
قال الکاظم - علیه السلام -:
الصلوات المفروضات فى اول وقتها اذا اقیم حدودها اطیب ریحا من قضیب الاس حین یوخذ من شجره فى طیبه و ریحه و طراوته فعلیکم بالوقت الاول ؛
نمازهاى واجب که در اول وقت آن با آداب و حدودش خوانده مى شود خوشبوتر است از برگ آس (یعنى مورد) که در وقت سبزى و طراوت آن را بگیرند. پس بر شما باد که نماز را در اول وقت آن به جاى آورید.
(ثواب الاعمال ، ص 63)

 598 - نماز اول وقت ، جدایى از غافلین
قال الباقر - علیه السلام -:
ایما مؤ من حافظ على الصلوات المفروضة فصلاها لوقتها فلیس هذا من الغافلین ؛
هر مؤ منى محافظت بر نمازش نماید، و او را در وقتش به جاآورد، از انسانهاى غافل شمرده نمى شود.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 79)

 599 - تاءخیر نماز براى مریض
قال الصادق - علیه السلام -:
لکل صلاة وقتان اول و اخر، فاول الوقت افضله و لیس لاحد ان یتخذ اخر الوقتین وقتا الا من علة و انما جعل اخر الوقت للمریض و المعتل و لمن له عذر و اول الوقت رضوان الله و اخر الوقت عفو الله ؛
براى هر نماز دو وقت وجود دارد، اول وقت و آخر وقت ، و اول وقت نماز خواندن افضل است از آخر وقت و نباید کسى آخر وقت را وقت نمازش ‍ قرار دهد، مگر علت و عذرى داشته باشد. آخر وقت براى مریضان ، معلولان و کسانى که که عذرى دارند قرار داده شده است . اول وقت خشنودى خداوند عالم است و آخر وقت بخشایش خداوند متعال است .
(بحارالانوار، ج 3، ص 25. دعائم الاسلام ، ج 1، ص 137)

 600 - سفارش به نماز اول وقت
قال على - علیه السلام -:
اوصیک یا بنى بالصلاة عند وقتها ؛
فرزندم !وصیت مى کنم تو را (امام حسن علیه السلام ) به خواندن نماز در اول وقت .
(وسائل الشیعه ، ج 2، ص 90)

 601 - فضیلت اول وقت
قال الباقر - علیه السلام -:
اعلم ان اول الوقت ابدا افضل ؛
بدان ، همانا اول وقت همیشه افضل است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 88)

 602 - ملاقات رسول خدا (ص ) در قیامت
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
ان ربکم یقول : هذه الصلوات الخمس المفروضات فمن صلاهن لوقتهن و حافظ علیهن لقینى یوم القیامة و له عندى عهد ادخله به الجنة و من لم یصلهن لوقتهن و لم یحافظ علیهن و ذلک الى ان شئت عذبته و ان شئت غفرت له ؛
رسول خدا فرمود: خداى شما مى فرماید: این نمازهاى پنجگانه فریضه است ، پس کسى این نمازها را در وقتش به جا آورد و محافظت بر او نماید، روز قیامت مرا ملاقات خواهد کرد. و بر عهده من است که او را وارد بهشت کنم ، و کسى که در وقتش نمازها را به جا نیاورد و محافظت بر او نکند، در این صورت بر من است که اگر بخواهم او را عذاب مى کنم ، و اگر بخواهم او را مى بخشایم .
(بحارالانوار، ج 83، ص 18)

 603 - مجوز براى تاخیرنماز
قال الصادق - علیه السلام -:
لکل صلاة وقتان و اول الوقتین افضلهما و لا ینبغى تاخیر ذلک عمدا و لکنه وقت من شغل او نسى او سها او نام ، و لیس لاحد ان یجعل اخر الوقتین وقتا الا من عذر او علة ؛
براى هر نماز دو وقت وجود دارد: (اول و وقت و آخر وقت ) و اول وقت نماز خواندن افضل است از آخر وقت ، و سزاوار نیست کسى که اول وقت را عمدا به تاخیر بیندازد ولى آخر وقت براى کسانى است که کارى داشته باشند، یا فراموش کردند یا سهو بر آنها دست داده و یا به خواب رفته اند و بر هیچ کس جائز نیست که آخر وقت را وقت نماز خود قرار دهد مگر از روى عذر و علتى موجه .
(بحارالانوار، ج 83، ص 39)

 604 - تاخیر نماز در لحظه آخر عمر
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
فى مرضه الذى توفى فیه و اغمى علیه ثم افاق فقال : لاینال شفاعتى من اخر الصلاة بعد وقتها ؛
پیامبر (ص ) در بیمارى که به علت آن رحلت فرمودند بیهوش شدند، و در چند لحظه اى از بیهوشى به هوش آمدند و فرمودند: شفاعت من به کسى نمى رسد که نماز را از (اول ) وقت خودش به تاخیر اندازد.
(بحارالانوار، ج 83، ص 20)

 605 - مراقبت بر وقت نماز
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
علیکم بالمحافظة على اوقات الصلوة فلیس منى من ضیع الصلوة ؛
مراقبت بر وقت هر نماز براى شما لازم است ، پس کسى که نماز را سبک بشمارد از من نیست .
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 98)

 606 - تاویل کلمه ((ساهون ))
قال الصادق - علیه السلام -:
فى قول الله تعالى : ((فویل للمصلین ، الذینهم عن صلاتهم ساهون )). قال : تاخیر الصلاة عن اول وقتهالغیر عذر؛
امام صادق (ع ) در تفسیر آیه فوق که ((ساهون )) به چه کسانى گفته مى شود؟ مى فرماید: آنان که نماز خود را از اول وقت بدون عذر به تاخیر مى اندازند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 91)

 607 - بهترین اعمال
سئل النبى - صلى الله علیه وآله -:
عن افضل الاعمال ؟قال : الصلاة لاول وقتها ؛
از پیامبر اسلام (ص ) سؤ ال شد: بهترین اعمال چیست ؟حضرت فرمودند: نماز در اول وقتش .
(بحارالانوار، ج 82، ص 227)

 608 - تاکید نماز در اول وقت
قال الرضا - علیه السلام -:
غفر الله لک لاتوخرن صلوة عن اول وقتها الى اخر وقتها من غیر علة ، علیک ابدا باول الوقت فاذنت و صلینا ؛
خدا تو را بیامرزد بدون عذر نماز را از وقت به تاخیر نینداز، بر تو باد که همیشه نماز را در اول وقت آن به جا آورى .
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 101)

 609 - مراقبت از اوقات نماز
قال الرضا - علیه السلام -:
قال الله - عز و جل - ((والذینهم على صلواتهم یحافظون ))⁽²⁾
قال : یحافظون على المواقیت ؛
در مورد تفسیر آیه فوق (و آنها که از نمازها و مواظبت مى نمایند) مى فرماید: کسانى که اوقات نماز را محافظت مى کنند.
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 96)

 610 - نماز در غیر وقت
قال الصادق - علیه السلام -:
من صلى فى غیرالوقت فلا صلاة له ؛
کسى که نماز در غیر وقت بخواند، مثل اینکه نماز نخوانده است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 79)

 611 - خصلت خروس
قال الصادق - علیه السلام -:
تعلموا من الدیک خمس خصال : محافظته على اوقات الصلوة ... ؛
از خروس پنج خصلت را فرا گیرید، یکى از آنها محافظت بر اوقات نماز است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 80)

 612 - گشوده شده درهاى آسمان
قال الصادق - علیه السلام -:
اذا دخل وقت صلاة فتحت ابواب السماء لصعود الاعمال ؛
هنگامى که وقت نماز فرا مى رسد، درهاى آسمان براى بالا رفتن اعمال باز مى شوند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 87)

 613 - بهترین اوقات
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
افضل الاعمال الصلوة فى اول وقتها ؛
بهترین اعمال ، نماز در اول وقت است .
(کنزالعمال ، حدیث 18900)

 614 - سفارش به اول وقت
قال الرضا - علیه السلام -:
اذا دخل الوقت علیک فصلها فانک لا تدرى ما یکون ؛
هنگامى که وقت نماز فرا مى رسد، بر تو باد به خواندن نماز، پس به درستى که نمى دانى چه پیش خواهد آمد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 87)

 615 - نتیجه ترک اوقات نماز
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
و من ترک اوقاتها یدخل الویل . و الویل واد فى جهنم ؛
و کسى که اوقات نماز را ترک کند، داخل در ((ویل )) مى شود و ((ویل )) بیابانى در جهنم است .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 184)

 616 - اوقات نماز
قال الرضا - علیه السلام -:
ان لکل صلوة ثلاثة اوقات : اول و اوسط و اخر فاول الوقت رضوان الله ، و اوسطه عفو الله و اخره غفران الله و اول الوقت افضله ؛
براى هر نمازى سه وقت وجود دارد: اول وقت ، وسط وقت و آخر وقت . پس در اول وقت نماز به جا آورد مایه خشنودى خداست ، در وسط وقت (نماز بخواند) موجب عفو خداست ، و در آخر وقت (نماز بخواند) سبب آمرزش خدا است ، و اول وقت بافضیلت تر است .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 185)

 617 - محروم از آفات آسمانى
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
اذا انزل الله عاهة من السماء عوفى منها حملة القران و رعاة الشمس ‍ اى الحافظون لاوقات الصلوة و عمار المساجد؛
هنگامى که خداوند سبحان ، از آسمان آفت نازل کرد حاملین قرآن ، رعایت کنندگان خورشید، یعنى کسانى که اوقات نماز را مراعات کنند، و مساجد را آباد مى سازنداز این آفت در امانند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 61)

 618 - دفع شیطان
قال الصادق - علیه السلام -:
و ملک الموت یدفع الشیطان عن المحافظ على الصلوة و یلقنه شهادة : ((ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله )) فى تلک الحالة العظیمة ؛
هنگام مرگ ملک الموت شیطان را از کسى که محافظت به (اوقات ) نماز مى کند، دفع مى کند و شهادتین ((اشهد ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله )) را در این حالت به او تلقین مى کند.
(جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 61)

 619 - دو وقت رضوان الله و عفو الله
قال الصادق - علیه السلام -:
اول الوقت رضوان الله و اخر الوقت عفو الله ؛
(نماز) اول وقت ((رضوان الله )) و موجب خشنودى خداوند است و آخر وقت ((عفو الله )) و موجب غفران و عفو و بخشایش خداوند است .
(دعائم الاسلام ، ج 1، ص 137)

 620 - تاخیر نماز عمدا
قال الرضا - علیه السلام -:
حافظوا على مواقیت الصلوات فان العبد لا یامن الحوادث و من دخل علیه وقت فریضة فقصر عنها عمدا متعمدا فهو خاطى ؛
محافظت بر اوقات نماز کنید، پس همانا انسان از حوادث در امان نیست و کسى که وقت نماز فریضه بر او داخل شد و عمدا کوتاهى کرد، خطا کننده است .
(بحارالانوار، ج 83، ص 20)

 621 - منظور از ساهون
قال الرضا - علیه السلام -:
من قوله تعالى : ((ویل للمصلین ، الذینهم عن صلاتهم ساهون )) یقول عن وقتهم یتغافلون ؛
در تفسیر این آیه : ((واى بر نمازگزاران ، آنهاى که از نماز خویش غافلند))، مى فرماید: ساهون آنهایى هستند که غافل از اوقات نمازهاى واجب خود هستند.
(بحارالانوار، ج 83، ص 20)

 622 - مراقبت وقت نماز توسط شیعیان
قال على - علیه السلام -:
شیعتنا رعاء الشمس و القمر و النجوم یعنى التحفظ من مواقیت الصلوة ؛
شیعیان ما مراعات کننده شمس و قمر و نجوم هستند، یعنى اوقات نماز را مراعات مى کنند.
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 193)

 623 - نماز اول وقت ، میزان انتخاب دوست
قال الصادق - علیه السلام -:
اختبروا اخوانکم بخصلتین فان کانتا فیهم و الا فاعزب ثم اعزب ثم اعزب المحافظة على الصلوات فى مواقیتها و البر بالاخوان فى العسر و الیسر؛
برادران خود را در زمینه دو خصلت ، آزمایش کنید، اگر این دو خصلت را دارا بودند (به دوستى و رفاقت باآنان ادامه دهید)، وگرنه از آنان دورى کنید، دورى کنید، دورى کنید، و آن دو خصلت عبارت است از:
1 - مراقبت بر نماز در وقت .
2 - احسان و نیکى به برادران در حالت تنگدستى و گشایش .
(وسائل الشیعه ، ج 8، ص 503)

 624 - غفلت از وقت نماز
قال الصادق - علیه السلام -:
فى قوله تعالى : ((الذینهم عن صلاتهم ساهون )) اهى وسوسة الشیطان ؟فقال لاکل احد یصیبه هذا و لکن ان یغفلها و یدع ان یصلى فى اول وقتها ؛
از حضرت امام صادق (ع ) در مورد این آیه مبارکه سؤ ال شد آنان که از نماز خود سهو کننده بى خبرند، که آیا منظور از ساهون وسوسه شیطان است ؟حضرت فرمود: خیر، اگر چه همه از وسوسه شیطان نصیبى دارند، ولى ((ساهون )) در این آیه ، غفلت از نماز است ، به طورى که فراموش ‍ شود در اول وقت به جا آورده شود.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 83)

 625 - ضایع کردن وقت معین
عن داود بن فرقد قال :
قلت لابى عبدالله - علیه السلام - قوله تعالى : ((ان الصلاة کانت على المؤ منین کتابا موقوتا))، قال : کتابا ثابتا و لیس ان عجلت قلیلا او اخرت قلیلا بالذى یضرک ما لم تضیع تلک الاضاعة فان الله - عز و جل - یقول لقوم اضاعوا الصلوة و اتبعوا الشهوات فسوف یلقون غیا ؛
این فرقد گفت : از امام صادق (ع ) در مورد این آیه پرسیدم ((به درستى که نماز بر مؤ منین واجب است در وقت معین )). حضرت فرمودند: نماز واجب حتمى و ثابت و در وقت معین است ، و مختصر تعجیل و تاخیر در وقت معین . مادامى که نماز ضایع نشود ضررى به نماز نمى رساند پس به درستى که خداى عز و جل در مورد قومى فرموده است : ضایع کردند نماز را و پیروى کردند خواهشها را، پس زود باشد که ببیند شر را.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 19)

 626 - ثمره مراقبت وقت نماز
قال الصادق - علیه السلام -:
هذه الصلوات الخمس المفروضات من اقامهن و حافظ على مواقیتهن لقى الله یوم القیامة و له عنده عهد یدخله به الجنة : و من لم یصلهن بمواقیتهن فذلک الیه ان شاء غفر له ، و ان شاء عذبه ؛
این نمازهاى پنجگانه را هر که به پا بدارد و مراقب وقت آن باشد، پروردگار را ملاقات کند در حالى که قرار دادى و سندى با خداوند دارد که او را داخل بهشت گرداند، ولى اگر مواظبت اوقات آن نشد چنین سندى ندارد، چنانچه پروردگار بخواهد او را مى بخشد و اگر بخواهد عذاب و توبیخ کند.
(ثواب الاعمال ، ص 70)

 627 - زائر پروردگار
قال على - علیه السلام -:
المنتظر وقت الصلاة بعد العصر، زائر الله و حق على الله - عز و جل - ان یکرم زائره و یعطیه ما ساءل ؛
هرکس که منتظر وقت نماز بعد از عصر است ، زائر پروردگار مى باشد و بر عهده خداوند عزیز و جلیل است که زائر خود را گرامى بدارد و به او هرچه را خواهد عطا فرماید.
(الخصال باب الثلاثه ، حدیث 127. جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص ‍ 78)

 628 - وقت نماز، بهترین اوقات
قال الصادق - علیه السلام -:
ساعات اللیل اثنتا عشرة ساعة و ساعات النهار اثنتا عشرة ساعة ، و افضل ساعات اللیل و النهار اوقات الصلوات ، ثم قال - علیه السلام -: انه اذا زالت الشمس فتحت ابواب السماء و هبت الریاح و نظر الله الى خلقه ، لاحب ان یصعدلى عند ذلک الى السماء عمل صالح ، ثم قال : علیکم بالدعاء فى ادبار الصلوات فانه مستجاب ؛
ساعتهاى شب دوازده ساعت است وساعتهاى روز دوازده ساعت است ، و بهترین ساعتها وقتهاى نماز است ، سپس فرمود: آن گاه که خورشید میل کرد (ظهر شد) درهاى آسمان باز مى شود، بادها مى وزد، خداوند به مخلوقاتش ‍ نظر مى کند. من دوست دارم در این وقت براى من عمل نیکى بالا برود، سپس فرمود: بر شما باد که بعد از نمازها دعا کنید، زیرا آن پذیرفته است .
(اصول وافى ، ج 2، ص 87)

 629 - پیامبر (ص ) و نماز اول وقت
عن عائشة قالت :
کان رسول الله - صلى الله علیه وآله - یحدثنا و نحدثه فاذا حضرت الصلوة فکانه لم یعرفنا و لم نعرفه اشتغالا بعظمة الله ؛
پیامبر خدا (ص ) با ما و ما با او سخن مى گفتیم ، چون هنگام وقت نماز مى رسید پیامبر خدا (ص ) به سبب توجه به عظمت حق تعالى ، چنان بود که گویى ما را نشناخته و ما او را نمى شناسیم .
(محجة البیضاء، ج 1، ص 350)

 630 - جاذبه نماز
قال على - علیه السلام -:
کان رسول الله - صلى الله علیه وآله - لایوثر على الصلوات عشاء و لاغیره و کان اذا دخل وقتها کانه لایعرف اهلا و لاجمیعا؛
رسول خدا (ص ) هیچ چیز را نه شام و نه غیر آن را، بر نماز مقدم نمى داشت ؛ هرگاه وقت نماز فرا مى رسید، رسول خدا (ص ) دیگر نه خانواده مى شناخت و نه دوست .
(سنن نبوى ، ص 14)

 631 - موقعیت وقت نماز
عن على - علیه السلام - قال :
حافظوا على الصلوات الخمس فى اوقاتها فانها من الله عز و جل بمکان ؛
از على (ع ) نقل شده که فرمود: بر نمازهاى پنجگانه در وقتهایش محافظت کنید، زیرا آن از خداوند عز و جل در موقعیتى است .
(بحارالانوار، ج 77، ص 392)

 632 - نماز امام رضا (ع ) در اول وقت
عن ابراهیم بن موسى القزاز قال : خرج الرضا - علیه السلام -:
یستقبل بعض الطالبیین و جاء وقت الصلوة فمال الى قصر هناک فنزل تحت صخرة فقال : اذن فقلت منتظر یلحق بنا اصحابنا، فقال : غفران الله لک لاتوخرن صلوة عن اول وقتها الى اخر وقتها من غیر علة ، علیک ابدا باول الوقت فاذنت و صلینا ؛
قزاز مى گوید: امام رضا (ع ) به عنوان استقبال بعضى از طالبین خارج شد، وقت نماز فرا رسید حضرت امام با یاران به سوى قصرى که در آن حوالى بود رفتند و در کنار سنگ بزرگى فرود آمدند و دستور داد تا اذان بگویند راوى مى گوید عرض کردم : منتظر ملحق شدن بعضى از یاران هستیم که بیایند. حضرت فرمود: خداتو را بیامرزد، بدون عذر نماز را از اول وقت به تاخیر نینداز، بر تو باد همیشه نماز را در اول آن به جا آورى .
(مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 185)

 633 - رسیدن وقت نماز
قال على - علیه السلام -:
جاء وقت الصلاة ، وقت امانة عرضها الله على السموات و الارض و الجبال فابین ان یحملنها و اشفقن فیها ؛
هنگامى که وقت نماز فرا رسید، وقت امانتى است که خدا بر آسمانها و زمین و کوهها عرضه کرد، اما آنهااز قبول آن دورى کردند و ترسیدند.
(تفسیر صافى ، ج 2، ص 370)

 634 - نماز در وقت خود
عن ابى جعفر - علیه السلام - قال :
هذه الفریضة من صلاها لوقتها عارفا بحقها لایوثر علیها غیرها کتب الله له براءة لایغذبه ، و من صلاها لغیر وقتها موثرا علیها غیرها، فان ذلک الیه ان شاء غفر له . و ان شاء عذبه ؛
از امام باقر (ع ) نقل شده که فرمود: این واجب ، هرکس آن را در وقتش ‍ بخواند و حق آن را بشناسد، و غیر آن را بر آن نگزیند، خداوند براى او بیزارى مى نویسد، هرگز بر وى عذاب نکند، و هرکس آن را در غیر وقتش ‍ بخواند، و غیر آن را برگزیند، این به سوى اوست ؛ اگر بخواهد او را مى آمرزد و اگر بخواهد او را عذاب مى کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 83)

 635 - تاخیر نماز صبح تا طلوع آفتاب
قال الصادق - علیه السلام -:
وقت الفجر حین ینشق الفجر الى ان یتجلل الصبح السماء، و لاینبغى تاخیر ذلک عمدا، و لکنه وقت لمن شغل او نسى اونام ؛
وقت نماز صبح هنگامى است که فجر و سپیده منشق و باز گردد و گسترش ‍ پیدا کند تا آن که روشنایى صبح در آسمان پخش گردد. و سزاوار نیست تاخیر نماز صبح از این وقت مگر براى کسى که مشغول به کارى بوده که نمى توانسته از آن کار جدا گردد. و یا نماز را فراموش کرده باشد، و یا کسى که خواب مانده و دیر از خواب بیدار شده باشد (که تاخیر نماز با این عذرها مانعى ندارد و نمازش صحیح است ).
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 151)

 636 - داراى دو خصلت
عن الصادق - علیه السلام - قال :
خصلتان من کانتا فیه ، و الا فاعزب ، ثم اعزب ، قیل : و ما هما؟قال : الصلاة فى مواقیتها، و المواظبة علیها، و المواساة ؛
دو خصلت است در هر کس این دو باشد فبها، و گرنه دور شو، سپس دور شو، (یعنى لایق چیزى نیست ). عرض کردند آن دو چیست ؟ فرمود: خواندن نماز در وقتهایش و مواظب بودن بر آن ، و یارى رساندن به مردم .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 81)

 637 - اهمیت به وقت نماز
عن الصادق - علیه السلام - قال :
ان ملک الموت قال : انه لیس فى شرق الارض و لا فى غربها اهل بیت مدر و لا وبر الا انا اتصفحهم فى کل یوم خمس مرات ، فقال رسول الله - صلى الله علیه و اله -: انما یتصفحهم فى مواقیت الصلاة ، فان کان ممن یواظب علیها عند مواقیتها لقنه شهادة ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله - صلى الله علیه وآله - و نحى عنه ملک الموت ابلیس ؛
از امام صادق (ع ) نقل شده که فرمود: عزرائیل گوید: در شرق و غرب زمین اهل خانه گلى و نه اهل خانه مو و پشمى نیست ، مگر اینکه هر روز پنج مرتبه به آن ها نظر مى کنم ، پیامبر خدا (ص ) فرمود: جز این نیست به آنها در وقتهاى نماز نظر مى کند، اگر از آنها باشد بر نماز در وقتهاى آن مواظبت مى کند (هنگام مرگ ) شهادتین بر او تلقین مى کند، و شیطان را (در آن هنگام که مى خواهد ایمان را از او بگیرد) دور مى کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 79)

 638 - نماز در غیر وقت
عن الصادق - علیه السلام - قال :
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -: من صلى الصلاة لغیر وقتها رفعت له سوداء مظلمة تقول ضیعتنى ، ضیعک الله کما ضیعتنى ، فى روایة عن الباقر - علیه السلام - انها اذا ارتفعت فى اول وقتها رجعت الى صاحبها و هى بیضاء مشرقة یقول حفظتنى حفظک الله ؛
از امام صادق (ع ) نقل شده که فرمود: پیامبر خدا (ص ) فرمود: هرکس نماز را در غیر وقت آن بخواند براى او بالا مى رود در حالى که سیاه و تاریک است ، گوید: مرا تباه کردى خداوند تو را تباه گرداند همان طور که مرا تباه ساختى . در روایت دیگر آمده ، همانا اگر نماز اگر در اول وقتش بالا رود به صاحبش سفید و نورانى بر مى گردد و گوید: مرا حفظ کردى خدا تو را حفظ کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 80 - 78)

 639 - هنگام وقت نماز
سئل الصادق - علیه السلام - عن الرجل یکون فى السفینة و تحضر الصلاة یخرج الى الشط لایرغب عن صلاة نوح - علیه السلام - فقال : صل فى السفینة قائما فان لم یتهیالک من قیام فصلها قائما؛
شخصى از امام صادق (ع ) سؤ ال کرد: که مردى در کشتى است ، و وقت نماز مى رسد، مى خواهد از کشتى بیرون آید و در کنار دریا روى زمین نماز بخواند. حضرت فرمود: از نماز نوح (ع ) روى بر نگرداند (زیرا نوح در کشتى نماز خواند) و در همان کشتى نماز بخواند و اگر نتوانست بایستد نشسته نماز بخواند.
(بحارالانوار، ج 84، ص 98)

 640 - مواظبت از وقت نماز
عن ابان بن تغلب قال :
کنت صلیت خلف ابى عبدالله - علیه السلام - بالمزدلفة ، فلما انصرف التفت الى فقال : یا ابان ! الصلوات الخمس المفروضات ، من اقام حدودهن و حافظ على مواقیتهن لقى الله یوم القیامة ، و له عنده عهد یدخله به الجنة ، و من لم یقد حدودهن ، و لم یحافظ على مواقیتهن لقى الله و لا عهد له ان شاء عذبه ، و ان شاء غفر له ؛
از ابان بن تغلب نقل شده گوید: بودم پشت سر امام صادق (ع ) در مشعر نماز خواندم ، آن گاه که برگشت به من توجه شده ، فرمود: اى ابان ، نمازهاى پنجگانه واجب ، هرکس حدهاى آن ها را به پا دارد، و بر وقتهاى آن ها مواظبت کند، به خدا ملاقات مى کند، و براى وى در نزد او پیمانى است به آن او را به بهشت داخل میکند و هر کس حدهاى آنها را به پا ندارد، و بر وقتهاى آن ها مواظبت نکند، به خدا ملاقات مى کند و او را پیمانى نمى باشد اگر بخواهد او را عذاب مى کند و اگر بخواهد او را مى بخشد.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 78)

 641 - برترى نماز اول وقت
عن الباقر - علیه السلام - قال :
اعلم ان اول الوقت ابدا افضل ، فعجل بالخیر ما استطعت ، واحب الاعمال الى الله ما داوم العبد علیه و ان قل ؛
از امام باقر (ع ) نقل شده که فرمود: آگاه باش همانا اول وقت همیشه برتر است ، هر قدر مى توانى به نیکویى بشتاب ، و دوست ترین عملها به خداوند آن است که بنده همیشه آن را به جا آورد، هرچند اندک باشد.
(فروع ، ج 3، ص 274)

 642 - منتظر وقت نماز
عن الصادق - علیه السلام - قال :
کان رسول الله - صلى الله علیه وآله - یقول : من حبس نفسه على صلاة فریضة ینتظر وقتها فصلاها فى اول وقتها، فاتم رکوعها و سجودها و خشوعها، ثم مجد الله تعالى ، و عظمه و حمده حتى یدخل وقت الصلاة الاخرى فلم یلغ بینهما کتب الله کاجر الحاج المعتمر، و کان من اعلى علیین ؛
از امام صادق (ع ) نقل شده که فرمود: پیامبر خدا (ص ) مى فرمود: هرکس ‍ وجود خود را براى نماز واجبى آماده نگاه دارد، منتظر وقت آن باشد، و آن را در اول وقتش بخواند، و رکوع و سجود و خشوع آن را کامل به جا آورد سپس خدا را تمجید و تعظیم نماید و او را سپاسگزار باشد، تا وقت نماز دیگر برسد، و در میان این دو کار بیهوده انجام ندهد خداوند براى او مانند ثواب حج و عمره آورنده را مى نویسد، و از اهل علیین مى باشد.
(معالم زلفى ، ص 41)

 643 - معنى وقت نماز ظهر
عن ابى عبدالله - علیه السلام -:
الصلاة الوسطى الظهر و قوموا لله قانتین ، اقبال الرجل على صلاته و محافظته على وقتها حتى لایلهیه عنها و لایشتغله شى ء؛
نماز وسطى به نماز ظهر گفته مى شود و به پا خیزند براى خدا به اطاعت و بندگى (در معناى جمله ((قوموا لله قانتین )) مى فرماید): توجه و رو آوردن نمازگزار به نماز و محافظت و مراقبت کامل از وقت نماز به آن طورى که هیچ چیز او را از آن مشغول نکند و باز ندارد.
(بحارالانوار، ج 84، ص 231)

 644 - نمازگزار اهل آتش نیست
قال على - علیه السلام -:
تعاهدوا امر الصلاة و حافظوا علیها و استکثروا منها و تقربوا بها فانها کانت على المؤ منین کتابا موقوتا الا تسمعون الى جواب اهل النار حین سئلوا: ((ما سلککم فى سقرقالوا لم نک من المصلین )) ؛
مواظب نماز باشید، نماز را حفظ کنید، زیاد نماز بخوانید. به وسیله نماز به خدا نزدیک شوید ؛ زیرا نماز کارى است که خدا در وقتهاى معینى آن را واجب کرده است . مگر به پاسخ جهنمى ها آن گاه که سؤ ال مى شوند گوش ‍ نداده اید؟چه چیز شما را در جهنم افکند؟ آنان مى گویند: ما نماز نمى خواندیم .
(نهج البلاغه ، خطبه 191)

 645 - بازرگانى هنگام وقت نماز
((رجال لاتلهیهم تجارة و لابیع عن ذکر الله و اقام الصلاة و ایتاء الزکاة ))، عن الصادق - علیه السلام - فى هذه الایة قال : کانوا اصحاب تجارة فاذا حضرت الصلاة ترکوا التجارة و انطلقوا الى الصلاة ، و هم اعظم اجرا ممن لایتجر ؛
((مردانى آنها را بازرگانى و نه سوداگرى از یاد خدا و به پاداشتن نماز و ادا کردن نماز سرگرمشان نمى سازد)) - در این آیه از امام صادق (ع ) نقل شده که فرمود: اینها صاحبان بازرگانى بودند، آن گاه که وقت نماز رسید بازرگانى را رها مى کردند و به نماز مى رفتند و اجر آنان از کسانى که تجارت نمى کنند بزرگتر است .
(بحارالانوار، ج 83، ص 4)

 646 - وقت نماز هنگام جنگ
عن ابن عباس قال :
کان على - علیه السلام - یوما فى حرب صفین مشتغلا بالحرب و القتال و هو مع ذلک بین الصفین یراقب الشمس ، فقال له ابن عباس : یا امیر المؤ منین ما هذا الفعل ؟قال : انظر الى الزوال حتى نصلى ، فقال له ابن عباس : و هل هذا وقت صلاة ؟ان عندنا لشغلا بالقتال عن الصلاة !! فقال - علیه السلام - على ما نقاتلهم ؟ انما نقاتلهم على الصلاة ، و لم یترک صلاة اللیل قط حتى لیلة الهریر ؛
از ابن عباس نقل شده که گوید: على (ع ) روزى در صفین مشغول جنگ و قتال بود، و او با این حال چشم به خورشید داشت ، ابن عباس به او عرض ‍ کرد: یا امیرالمؤ منین این چه کار است ؟فرمود: به زوال خورشید نگاه مى کنم تا نماز بخوانم . ابن عباس به او عرض کرد: آیا این وقت نماز است ؟همانا نزد ما به جنگ اشتغال است از نماز. على (ع ) فرمود: براى چه با آن ها مى جنگیم ؟ جز این نیست با آن ها بر نماز مى جنگیم . گوید: نماز شب را هرگز ترک نکرد حتى شب هریر که تا صبح مشغول جنگ بود.
(بحارالانوار، ج 3، ص 23)

 647 - محبوبترین کارها
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله - :
احب الاعمال الى الله الصلاة لوقتها... ؛
محبوبترین کارها در نزد خداوند، نماز اول وقت است .
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 18897)

 648 - نداى فرشته هنگام وقت نماز
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
ما من صلوة تحضر وقتها الا نادى ملک من بین یدى الناس قوموا الى نیرانکم التى اوقدتموها على ظهورکم ، بصلاتکم ؛
وقت هر نمازفرا مى رسید، فرشته اى در میان مردم ندا سر میدهد برخیزید، به وسیله نمازتان ، آن آتش گناه را که خودتان فراهم کردید، خاموش کنید.
(روضة الواعظین ، ج 2، ص 318)
 649 - نماز را به تاخیر نیندازید
قال ابراهیم بن موسى القزاز:
((خرج الرضا - علیه السلام - یستقبل بعض الطالبیین و جاء وقت الصلاة ، فمال الى قصر هناک ، فنزل تحت صخرة ، فقال اذن ، فقلت نتنظر یلحق بنا اصحصابنا فقال : غفر الله لک لاتوخرن صلاة عن اول وقتها الى اخر وقتها من غیر علة . علیک ابدا باول الوقت . فاذنت و صلینا؛
امام رضا (ع ) به عنوان استقبال از بعضى از طالبین خارج شد، (و ما عده اى از یاران آن حضرت بودیم ). وقت نماز فرا رسید. قصرى در آن حوالى بود. امام (ع ) با یاران به سوى آن رفتند و در کنار سنگ بزرگى فرود آمدند. راوى مى گوید: سپس امام به من فرمود: اذان بگو. عرض کردم منتظر رسیدن و ملحق شدن بعضى از یاران هستیم ، که بیایند. حضرت فرمودند: خدا تو را بیامرزد، نماز را از اول وقت بدون عذر تاخیر نیندازید، بر تو باد همیشه نماز را در اول وقت آن به جا آورى . راوى گفت : پس اذان گفتم و نماز را خواندیم .
(بحارالانوار، ج 83، ص 21)

 650 - اهمیت اوقات نماز
قال على - علیه السلام -:
ارتقب وقت الصلاة فصلها لوقتها. و لاتعجل قبله لفراغ و لاتوخرها عنه لشغل فان رجلا سال رسول الله - صلى الله علیه وآله - عن اوقات الصلاة . فقال رسول الله - صلى الله علیه وآله - اتانى جبرئیل - علیه السلام - وقت الصلاة حین الصلاة حین زالت الشمس فکانت على حاجبه الایمن ، ثم اتانى وقت العصر فکان ظل کل شى ء مثله ثم صلى المغرب حین غربت الشمس ، ثم صلى العشاء الاخرة حین الشفق ، ثم صلى الصبح فاغلس بها و النجوم مشتبکة فصل لهذه الاوقات و الزم السنة المعروفة ، و الطریق الواضح ؛
مراقب اوقات نمازت باش و آن را در وقت مقرر خود به جا آور، به خاطر فراغت قبل از وقت نماز اقدام به اقامه آن نکن و همچنین به خاطر کارى که دارى آن را به تاخیر نینداز (براى نمازت اهمیتى خاص قائل شود و حساب جدایى براى آن باز کن و هرگز نمازت را تابع چیزهاى دیگر قرار نده ، بلکه سعى کن همه چیز را تابع و پیرو نماز کنى ) ؛ زیرا مردى از رسول خدا (ص ) از اوقات نماز پرسید؟ حضرت چنین فرمود: جبرئیل در هنگام زوال شمس ‍ که آفتاب مقابل حاجب و ابروى راست او بود نازل شد. سپس جبرئیل وقت نماز عصر آمد، که در آن هنگام سایه هر چیزى به قدر و اندازه خود او چیز گردیده بود. سپس پیامبر (ص ) نماز مغرب را وقتى که خورشید غروب کرد به جا آورد. آن گاه نماز عشاء را هنگامى که حمره مغربیه زایل شد، خواند و به جا آورد و سپس نماز صبح را هنگامى که تاریکى آخر شب بود و ستارگان مشبک بودند، به جا آورد، آن گاه امیرالمؤ منین (ع ) اضافه فرمود: اى محمد بن ابى بکر!نمازت را در این اوقات به جاى آور و ملزم باش به اینکه کار نیکو انجام دهى ، و سنت حسنه به جا آورى و راه روشن و راست را انتخاب کنى .
(بحارالانوار، ج 83، ص 15)

 651 - یادآورى براى نماز اول وقت
عن انس :
ان رسول الله - صلى الله علیه وآله - یاتى بیت فاطمة ستة اشهر اذا خرج الى الصلاة الفجر یقول : یا اهل البیت ، الصلاة الصلاة یا اهل البیت انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس و یطهرکم تطهیرا ؛
((انس بن مالک )) صحابى معروف مى گوید: پیامبر خدا (ص ) در مدت شش ماه همیشه بعد از نماز صبح در کنار ((بیت )) فاطمه ندا در مى داد که : اى اهل بیت !نماز، نماز (وقت نماز فرا رسید) و اى اهل بیت ! همانا خداوند خواسته است تا شما را از پلیدیهاى شرک و گناه و رذایل اخلاقى پاک نگاه دارد.
(تفسیر سیوطى ، ج 5، ص 198)

 652 - تاخیر نماز از وقت فضیلت
قال الصادق - علیه السلام -:
من صلى الصلاة لغیر وقتها رفعت له سوداء مظلمة تقول ضیعک الله کما ضیعتنى . و اول ما یسال العبد اذا وقف بین یدى الله - عز و جل - عن الصلاة ، فان زکت صلاته زکى سایر عمله ، و ان لم یزک صلاته لم یزک عمله ؛
کسى که نمازش را در غیر وقت آن بخواند (البته بدون عذر و علت ) از نمازش ظلمت و تاریکى بلند مى گردد، و مى گوید خدا تو را ضایع کند که مرا ضایع کردى و اول چیزى که از بنده در مقابل خداوند - جلت عظمته - سوال مى کنند، نماز است که اگر نماز او صحیح و مقبول باشد، اعمال و کارهاى نیک او نیز مقبول خواهد شد، و هرگاه نمازش مقبول نباشد، دیگر اعمال او نیز مطرود شود.
(بحارالانوار، ج 83، ص 19)

 653 - محاسن نماز اول وقت
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله - :
اذا زالت الشمس فتحت ابواب السماء و ابواب الجنان و استجیب الدعاء، فطوبى لمن رفع له عند ذلک عمل صالح ؛
وقتى آفتاب از دایره نصف النهار گذشت ، درهاى آسمان و درهاى بهشت گشوده شده و دعا در این هنگام مستجاب مى گردد. پس خوشا به حال کسى که در این ساعت عمل صالحى از او بالا رود.
(سفینة البحار، ج 2، ص 44)

 654 - وقت شرعى نماز
قال على - علیه السلام -:
صل الصلوة لوقتها الموقت لها ؛
نماز را در اوقاتى که براى آن مقرر شده است به جا آور.
(نهج البلاغه ، نامه 27)

 655 - امتحان شیعه
عن امیرالمؤ منین - علیه السلام - قال :
اختبروا بخصلتین فان کانتا فیهم فهم شیعتى محافظتهم على اوقات الصلوات و مواساتهم مع اخوانهم المومنین بالمال و ان لم تکونا فیهم فاعزب ثم اعزب ثم اعزب ؛
شیعیان مرا به دو خصلت امتحان کنید، که اگر داراى این دو خصلت بودند شیعه هستند اهمیت به نماز در اول وقت و دستگیرى برادران دینى خود با مال ، اگر این دو در آن ها نبود از ما دورند و دورند و دورند.
(جامع الاخبار، فصل 19)

 656 - تاخیر نماز بدون علت
قال الصادق - علیه السلام -:
من صلى الصلوات المفروضات فى اول وقتها و اقام حدودها، رفعها الملک الى السماء بیضاء نقیة ؛ تقول : حفظک الله کما حفظتنى استودعتنى ملکا کریما. و من صلاها بعد وقتها من غیر علة و لم یقم حدودها، رفعها الملک سوداء مظلمة ؛ و هى تهتف به : ضیغتنى ضیعک الله کما ضیعتنى و لا رعاک الله کما لم ترعنى ؛
کسى که نمازهاى واجب را در اول وقت ادا کند و حدود آن ها را حفظ نماید. فرشته آن را سپیدو پاکیزه به آسمان برد. نماز(به نمازگزار) گوید: ((خدا تو را نگاه دارد همان گونه که مرا نگاه داشتى ؛ مرا به ملکى بزرگوار سپردى . و کسى که نمازها را بى سبب به تاخیر اندازد و حدود آنها را حفظ نکند، فرشته نماز او را سیاه و تاریک به آسمان برد در حالى که نماز با صداى بلند به نمازگزار گوید: ((مرا ضایع کردى ، خداى تو را ضایع کند، آن چنان که مرا ضایع کردى ؛ و خدا تو را رعایت نکند آن چنان که تو مرا رعایت نکردى )).
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 90)

 657 - نماز اول وقت بهترین عمل
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
افضل العمل : الصلاة على میقاتها، ثم بر الوالدین ، ثم ان یسلم الناس ‍ من لسانک ؛
بهترین عمل ، به پا داشتن نماز در وقت معین و زمان فضیلت آن است و سپس نیکى به پدر و مادر و بعد از آن در امان بودن مردم از زبان تو است .
(کنزالعمال ، ج 15، ص 948)

 658 - اوقات نمازهاى پنجگانه
قال على - علیه السلام -:
اما بعد، فصلوا بالناس الظهر حتى تفى الشمس مثل مربض العنز، و صلوا بهم العصر و الشمس بیضاء حیة فى عضو من النهار حین یسار فیها فرسخان ، و صلوا بهم المغرب حین یفطر الصائم و یدفع الحاج الى منى ، و صلوا بهم العشاء حین یتوارى الشفق الى ثلث اللیل ، و صلوا بهم الغداة و الرجل یعرف وجه صاحبه ، و صلوا بهم صلاة اضعفهم و لاتکونوا فتانین ؛
اما بعد، نماز ظهر را با مردم (به جماعت ) هنگامى برپاى دارید که آفتاب میل به طرف مغرب کند و سایه آن به اندازه دیوار آغل بز شود، و نماز عصر را هنگامى بر پاى دارید که آفتاب در پرده اى از روز همچنان روشن است و میتوان تا دو فرسخ پیاده راه رفت . نماز مغرب را در موقعى بگزارید که روزه دار افطار میکند، و حاجیان از عرفات به منا مى آیند، و نماز عشاء را در وقتى که شفق ناپدید مى شود تا یک سوم شب ، بر پاى دارید. و نماز صبح را موقعى بر پاى دارید که اگر کسى در آن روشنى کم دیگرى را دید او را بشناسد.
(نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 986)

 659 - دو وقت براى نماز
قال الصادق - علیه السلام -:
لکل صلاة وقتان اول الوقت افضلها ؛
براى هر نمازى دو وقت مى باشد، که اول وقت ، برترین آنها است .
(الکافى ، ج 3، ص 274)

 660 - بهترین کارها
قال رسول الله - صلى الله علیه وآله -:
خیر الاعمال الصلوة فى اول وقتها ؛
بهترین کارها، نماز در اول وقت است .
(کنزالعمال ، ج 7، حدیث 19265)

 661 - نماز در اول وقت نیکوست
قال الرضا - علیه السلام -:
الصلوة فى اول الوقت افضل ؛
نماز در اول وقت پسندیده تر است .
(بحارالانوار، ج 82، ص 326)

منبع: جامع آیات و احادیث موضوعى نماز (جلد اول) عباس عزیزى