اسرار و آثار ذکر

  1525 - نتیجه یاد خدا
قال على - علیه السلام -
من ذکر الله - سبحانه - احیى الله قلبه و نور عقله و لبه
هرکس خداوند سبحان را یاد کند، خداوند دل او را زنده کرده و عقل و خردش را روشن گرداند. (منتخب الغرر، ص 19)

 1526 - نجات از آتش به وسیله کثرت ذکر
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من اکثر ذکر الله - عزوجل - احبه الله و من ذکر الله کثیرا کتبت له براءتان براءة من النفاق
هرکس ذکر خدا را بسیار کند خداوند او را دوست دارد و هر کس ذکرخداوند را بسیار کند، براى او دو برائت (حکم آزادى ) نوشته شود: یکى برائت از آتش جهنم و دیگرى برائت از نفاق و دورویى . (اصول کافى ، ج 2، ص 499، ح 3).

 1527 - یاد خدا و هدایت
قال على - علیه السلام -
الذکر نور و رشد
یاد خدانور و هدایت است . (منتخب الغرر، ص 19).

 1528 - ذکرخدا موجب شرح صدر
قال على - علیه السلام -
الذکر یشرح الصدر
یاد خدا موجب شرح صدر است . (منتخب الغرر، ص 19).

 1529 - گفتار انسان همراه ذکر
قال على - علیه السلام -
جمع الخیر کله فى ثلاث خصال : النظر و السکوت و الکلام فکل نظر لیس فیه اعتبار فهو سهو و کل سکوت لیس فیه فکرة فهو غفلة و کل کلام لیس فیه ذکر فهو لغو فوطبى لمن کان نظره عبرة و سکونته فکرا و کلامه ذکرا و بکى على خطیئت وامن الناس شره
خیرو سعادت انسان در سه خصلت نهفته است : توجه ، سکوت و سخن پس هر توجه و نظرى که در آن عبرت نباشد، بیهوده است و هر سکوتى که همراه آن اندیشه نباشد، غفلت است و هر سخنى که در آن ذکر خدا نباشد، لغو است پس خوشا به حال کسى که توجه و نظرش عبرت و سکوت وى همراه با اندیشه و گفتار او ذکر خدا باشدو در برابر خطاهایش در پیشگاه خدا گریه کندو مردم از شر وى در امان باشند. (خصال ، ج 1، ص 98).

 1530 - توجه خدابه نمازگزار
قال الباقر - علیه السلام -
ذکر الله لاهل الصلاة اکبر من ذکرهم ایاه ؛ الاترى انه یقول : اذکرونى اذکرکم
یاخدا براى نمازگزاران بالاتر از یاد آنها از خدا است . آیا نمى بینى که خدا مى فرماید: مرا یاد کنیدتا شما رایاد کنم . (بحارالانوار، ج 82، ص 199).

 1531 - انس با یاد خدا
قال على - علیه السلام -
الذکر مفتاح الانس
یاد خدا کلیدانس باخدا است . (انسان در نتیجه یاد خدا، باخدا ماءنوس مى شود) (منتخب الغرر، ص 19).

 1532 - ذکرگفتن در بازار
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من ذکر ا لله فى السوق مخلصا عند غفلة الناس و شغلهم بما فیه ، کتب الله له الف حسنة و غفرالله له یوم القیامة مغفرة لم تخطر على قلب بشر
کسیکه در بازار و هنگام غفلت مردم و اشتغال آنان به آنچه در بازار است از روى اخلاص خدا را یاد کند، خداوند براى او هزارحسنه بنویسد و به گونه اى او را در روز قیامت موردرحمت قرار دهد که به قلب هیچ بشرى خطورنکرده باشد. (عدة الداعى ، ص 198).

 1533 - لذت با یادخدا
قال على - علیه السلام -
الذکر لذة المحبین
یا خدا لذت و دوست داران است (دوستان خدا از یاد وى لذت مى برند).
(منتخب الغرر، ص 20).

 1534 - موجب روشنى سینه ها
قال على - علیه السلام -
الذکر نور العقول وحیاة النفوس و جلاء الصدور
یاد خدا نور عقول وزندگى بخش جان ها وموجب روشنى سینه ها است . (منتخب الغرر، ص 20).

 1535 - صلاح قلب
قال على - علیه السلام -
اصل صلاح القلب اشتغاله بذکر الله
اساس و صلاح قلب اشتغال آن به ذکر خدا است . (منتخب الغرر ص 20).

 1536 - ثمره ذکر
قال على - علیه السلام -
ثمرة الذکر استناره القلوب
ثمره و نتیجه ذکرخدا نورانى شدن دل ها است . (منتخب الغرو، ص 21).

 1537 - همیشه یاد خدا
استدیمواالذکر، فانه ینیرالقلوب و هو افضل العبادة
منتخب الغرر، ص 20).

 1538 - بهترین ذکر
قال على - علیه السلام -
افضل الذکر القرآن ، به تشرح الصدور و تستنیر السرائر
بهترین ذکر، قرآن است که با تلاوت آن (و تدبر در آیاتش ) سینه ها باز و اندرون روشن میگردد. (منتخب الغرر، ص 20).

 1539 - ماءنوس با ذکر خدا
قال على - علیه السلام -
اذ راءیت الله سبحانه یؤ نسک بذکره فقد احبک
هرگاه دیدى خداوند سبحان تو را به ذکر خود ماءنوس کرده است (بدان که ) تو را دوست مى دارد. (منتخب الغرر، ص 21).

 1540 - همنشین باخدا
قال على - علیه السلام -
ذاکر الله سبحانه مجالسه
آن که یاد خدا مى کند، همنشنین خدا است . (منتخ الغرر، ص 21).

 1541 - انس با خدا
قال على - علیه السلام -
ثمرة الانس بالله الاستیحاش من الناس
نتیجه ماءنوس شدن با(ذکر) خداوند، دورى گزیدن از مردم است . (منتخب الغرر، ص 21).

 1542 - کارگشائى ذکر
قال على - علیه السلام -
خیر ما استنجحت به الامور ذکرالله سبحانه
بهترین چیزى که کارها به وسیله آن به سامان رسند، ذکر خداوند سبحان است . (منتخب الغرر، ص 21).

 1543 - نورایمان
قال على - علیه السلام -
ذکرالله نورالایمان
یاد خدا، نور ایمان است . (منتخب الغرر، ص 21).

 1544 - راندن شیطان
قال على - علیه السلام -
ذکرالله مطردة الشیطان
یاد خدا بودن ، موجب راندن شیطان است . (منتخب الغرر، ص 21).

 1545 - روش پرهیزکاران
قال على - علیه السلام -
ذکرالله شیمة المتقین
به یاد خدا بودن ، شیوه پرهیزکاران است . (منتخب الغرر، ص 22).

 1546 - آرامش دلها
قال على - علیه السلام -
ذکرالله جلاء الصدور و طماءنینه القلوب
یاد خدا روشنى سینه ها و آرامش دلها است . (منتخب الغرر، ص 22).

 1547 - قوت جانها
قال على - علیه السلام -
ذکرالله قوت النفوس و مجالسة المحبوب
یاد خدا غذاى جانها و همنشینى بامحبوب است . (منتخب الغرر، ص 22).

 1548 - سرمایه هر مؤ من
قال على - علیه السلام -
ذکرالله راءس مال کل مؤ من و ربحه السلامة من الشیطان
ذکر خدا سرمایه هر مؤ منى است و سود آن ، سالم ماندن از شر شیطان است . (منتخب الغرر، ص 22).

 1549 - داروى بیماریهاى روحى
قال على - علیه السلام -
ذکر الله دواء اعلال النفوس
یاد خدا داروى بیمارى ها روح است . (منتخب الغرر، ص 22).

 1550 - قال على - علیه السلام -
ذکرالله دعامة الایمان و عصمة من الشیطان
یاد خدا پشتوانه ایمان ونگهدارنده از شر شیطان است . (منتخب الغرر، ص 22).

 1551 - خلق هرنیکوکار
قال على - علیه السلام -
ذکرالله سجیة کل محسن وشیمة کل مؤ من
یاد خدا شیوه هر نیکوکار و روش هر فرد با ایمان است .(منتخب الغرر، ص 22).

 1552 - موجب سرور مؤ من
قال على - علیه السلام - ذکرالله مسرة کل متق ولذة کل موقن
یاد خداموجب سرور و شادمانى هر پرهیزکار و التذاذ هر صاحب یقین است . (منتخب الغرر، ص 23).

 1553 - شنونده ذکر خدا
قال على - علیه السلام -
سامع ذکر الله ذاکر
شنونده ذکر خدا، ذاکر خدا است . (منتخب الغرر، ص 23).

 1554 - مشغول ذکر خدا
قال على - علیه السلام -
طوبى لمن صمت الابذکرالله
خوشا به حال کسى که مشغول ذکر خدا باشدو از گفتار بیهوده خاموش بماند.(منتخب الغرر، ص 23).

 1555 - زبان مشغول ذکر خدا
قال على - علیه السلام -
طوبى لمن شغل قبله بالشکر و لسانه بالذکر
خوشا به حال کسى که دلش را به شکر و زبانش را به ذکر خداوند مشغول دارد. (منتخاب الغرور، ص 23).

 1556 - روشنى قلب
قال على - علیه السلام -
علیک بذکر الله ، فانه نورالقلب
پایبند به ذکر خدا باش که آن روشنى قلب است . (منتخب الغرر، ص 23).

 1557 - زنده بودن دلها
قال على - علیه السلام -
فى الذکر حیاة القلوب
یاد خدا موجب زندگى دلها است . (منتخب الغرر، ص 23).

 1558 - یاد خدا
قال على - علیه السلام -
من ذکرالله ذکره
هرکه در یاد خدا باشد، خدا او رایاد کند(همیشه نظر لطف به او دارد). (منتخب الغرر، ص 24).

 1559 - بصیرت در کارها
قال على - علیه السلام -
من ذکر الله استبصر
هرکه یاد خدا کند (درکارها) بصیرت پیدا مى کند. (منتخب الغرر، ص 24).

 1560 - ثمره یاد خدا
قال على - علیه السلام -
من اشتغل بذکرالله طیب الله ذکره
هرکس که به ذکر خدا مشغول باشد، خداوند یاد و نام او را (در نزد مردمساءله نیکو و پاکیزه دارد. (منتخب الغرر، ص 24).

 1561 - مجلس بى ذکر خدا
قال ابوعبدالله - علیه السلام -
ما من مجلس یجتمع فیه ابرار و فجار فیقومون على غیر ذکرالله - عزوجل - الا کان حسرة علیهم یوم القیامة
هرگاه عده اى - چه نیک و بد - در مجلسى جمع شوند و به غیر یاد خدا بپردازند، در روز قیامت افسوس و حسرت مى دروند. (اصول کافى ، ج 2، ص 496).

 1562 - شیوه یاد خدا بودن
قال على - علیه السلام -
لاتذکر الله سبحانه ساهیا ولاتنسه لاهیا و اذکره ذکرا کاملا یوافق فیه قلبک لسانک و یطابق اضمارک اعلانک ، ولن تذکره حقیقة الذکر حتى تنسى نفسک فى ذکر و تفقدها فى امرک
خداوند سبحان را از روى غفلت یاد منما و از روى سرگرمى فراموشش نکن بلکه او را کامل یاد کن ، به طورى که دلت بازبان ، موافق و درونت با بیرون ، مطابق باشد، (و بدان که ) هیچگاه او راذکر حقیقى نمى توانى کنى مگر اینکه در موقع ذکر خدا خود را فراموش کنى و از خویش فارغ شوى ، (و در همه حال دل متوجه او باشد.)
توضیح : منظور از ذکر و یاد خدا تنها ذکر زبانى نیست ، اگر چه آن هم ذکر است بلکه به طور کلى باید دل به یاد خدا باشدو انسان ، موقع برخورد با محرمات خدا را در نظر گرفته و از نزدیک شدن به آن خوددارى نماید.
(منتخب الغرر، ص 24).

 1563 - برترین اعمال نزد خدا
عن رسول الله -صلى الله علیه وآله - قال :
واعلموا ان خیر اعمالکم عند ملیککم و ازکاها و ارفعها فى درجاتکم و خیر ما طلعت علیه الشمس ذکر الله سبحانه و تعالى فانه اخبر عن نفسه فقال : انا جلیس من ذکرنى
بدانید بهترین اعمال شما پیش خداوند و پاکیزه ترین آنها که شما را به درجات رفیع نایل کند و بهترین چیزى که آفتاب بر آن پرتو افکنده ، ذکر خداوند سبحان است ؛ زیرا خداوند - تبارک و تعالى - فرمود: من همنشین کسى هستم که یاد کند مرا. (عدة الداعى ، ص 187).

 1564 - ذکر خدا و آرامش دل
عن ابن فضال قال :
قال الله - عزوجل - لعیسى - علیه السلام - یا عیسى !اذکرنى فى نفسک اذکرک فى نفسى و اذکرنى فى ملاءک فى ملاءخیر من ملاء الادمیین یاعیسى !الن لى قلبک و اکثر ذکرى فى الخلوات و اعلم ان سرورى ان تبصبص الى و کن فى ذلک حیا و لاتکن میتا
خداى - عزوجل - به عیسى (ع ) فرمود: اى عیسى ! یاد کن مرا پیش خود، تا یاد کنم تو را در نزد خودم و یاد کن مرا در جمعیت ، تا یاد کنم تو را در جمعیتى بهتر از جمعیت آدمى زادگان اى عیسى !نرم کن از براى من دل خود را و بسیار یاد کن در خلوت ها و بدان که خشنودى من آن است که تبصبص کنى به سوى من (تبصبص حرکت دم سگ است از خوف یا طمع و این کنایه از شدت التماس و مسکنت است ) و زنده باش نه مرد (مقصود از زندگى در ذکر، توجه و حضور قلب است . )اصول کافى ، ج 2، ص 502).

 1565 - زیادى یاد خدا
قال على - علیه السلام -
من کثر ذکره ، استنار لبه
هرکه بسیار یاد خدا کند، عقلش روشن گردد. (منتخب الغرر، ص 24).

 1566 - ذکر خدا صیقل روح
قال على - علیه السلام -
ان الله جعل الذکر جلاء للقلوب تسمع به بعدالوقرة و تبصربه بعدالغشوة
به درستى که خداوند، ذکر را صیقل جان ها قرار داد تا گوش هاى سنگین با یاد خدا شنوا و چشم هاى بسته با یاد او بینا شود. (بحارالانوار، ج 69، ص 325).

 1567 - یاد خداوند در همه حال
قال الصادق - علیه السلام -
قال الله - عزوجل - یابن آدم !اذکرونى فى نفسک ، اذکرک فى نفسى یابن ادم !اذکرنى فى خلاء اذکرک فى خلاء یابن ادم !اذکرنى فى ملاء اذکرک فى ملاء خیر من ملاءک و قال : ما من عبد ذکرالله فى ملاء من الناس الا ذکره الله فى ملاء من الملائکة
خداوند - عزوجل - فرمود: اى فرزند آدم !پیش خود مرا یاد کن تا تو را پیش خود یاد کنم اى فرزند آدم !در خلوت مرا یاد کن تا در خلوت یادت کنم ، اى فرزند آدم !در جمعیت مرا یاد کن تا در جمعى بهتر از جمع تو یادت کنم . همچنین آن حضرت فرمود: هیچ بنده اى در جمعیت ، یاد خدا نمى کند، مگر آنکه خداوند در جمع ملائکه او را یاد کند. (وسائل الشیعه ، ج 4، ص 1185).

 1568 - دائما یاد خدا بودن
قال على - علیه السلام -
مداومة الذکر خلصان الاولیاء
دائما به یاد خدا بودن ، بهترین دوست اولیاى خداست . (منتخب الغرر، ص 24).

 1569 - ذکر، و مسئلت از خدا
عن ابى عبدالله - علیه السلام -
قال : ان الله - عزوجل - یقول من : شغل بذکرى عن مساءلتى اعطیته افضل ما اعطى من ساءلنى
خداوند - عزوجل - مى فرماید: کسى که به واسطه ذکر من از سؤ ال (طلب حاجت ) بازماند، بهتر از آنچه به طلب کننده عطا کنم ، به او مى دهم . (اصول کافى ، ج 2، ص 501).

منبع: جامع آیات و احادیث موضوعى نماز (جلد دوم) عباس عزیزى