الف ) اهمیت و جایگاه مسجد:
1340 - خانه پرهیزکاران :
1341 - مسجد و بازار
1342 - حریم مسجد
1343 - نماز خانه اختصاصى
1344 - مساجد، خانه پارسایان
1345 - مساجد، بازار آخرت
1346 - زن و مسجد
1347 - مسجدى و پاداش او
1348 - نماز همسایه مسجد
1349 - بانیان مسجد و دورى از بلا
1350 - هشت فایده مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
المسجد بیت کل تقى
مسجد خانه هر پرهیزگارى است . (شهاب الاخبار، ص 23).
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
شر بقاع الارض الاسواق و خیرالبقاع المساجد و
احبهم الى الله اولهم دخولا و اخرهم خروجا منها
بدترین جاهاى زمین ، بازار و بهترین مکانهاى آن ، مساجد است و
محبوبترین افراد نزد خدا کسى است که زودتر از همه به مسجد داخل شود و
دیرتر از همه بیرون رود. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 553).
قال على - علیه السلام -
حریم المسجد اربعون ذراعا و الجوار اربعون دارا
من اربعة جوانبها
حریم مسجد چهل ذرع است و چهل خانه از چهار طرف همسایه مسجد است .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 484، بحارالانوار، ج 84، ص 3).
عن مسمع قال : کتب الى ابوعبدالله - علیه السلام -
انى احب لک ان تتخذ فى دارک مسجدا فى بعض بیوتک
مسمع مى گوید: امام صادق (ع ) در نامه اى به من نوشتند که : من براى تو
دوست دارم که در یکى از اتاقهاى خانه مسکونى خود محلى را مسجد، (مخصوص
خواندن نماز) قرار دهى (یعنى اتاقى را فقط براى نمازگزاردن اختصاص دهى
و منظور، مسجد اصطلاحى نیست ) (محاسن البرقى ، ج 3، ص 445،
بحارالانوار، ج 76، ص 122).
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
ان المساجد بیوت المتقین ، و من کانت المساجد
بیوته فقد ختم الله له بالروح و الرحمة و الجواز على الصراط الى الجنة
مساجد، خانه پارسایان است و هرکس مسجد خانه اش باشد (اوقات خود را در
آن و به عبادت بگذارند) خداوند انجام کار او را رحمت و شادى قرار داده
واجازه عبور از صراط به سوى بهشت را به او خواهد داد. (کنزالعمال ، ج
7، ص 659، حدیث 20785).
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
المساجد سوق من السواق الاخرة ، قراها المغفرة و
تحفتها الجنة
مساجد، بازارى از بازارهاى آخرت است که در آن بر سفره آمرزش مى نشینند
و هدیه آن بهشت است . (بحارالانوار، ج 84، ص 4، مستدرک الوسائل ، ج 1،
ص 226).
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
اذا استاءذنت امراءة احدکم الى المسجد فلایمنعها
اگر زنتان اجازه رفتن به مسجد خواست مانع نشوید. (مستدرک الوسائل ، ج
3، ص 446).
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من کان القرآن حدیثه و المسجد بیته بنى الله
بیتا فى الجنة
هرکس کلامش قرآن و خانه اش مسجد باشد، خداوند منزلى در بهشت براى او
بنا مى کند. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 481).
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
لاصلاة لجار المسجد الا فى السمجد
نماز همسایه مسجد جز در مسجد پذیرفته نیست . (میزان الحکمه ، ج 4، ص
394).
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
ان الله تعالى ، اذا انزل عاهة من السماء على
اهل الارض صرفت من عمارالمساجد
خداوند وقتى مرضى را از آسمان بر مردم فرود آورد آن را از بانیان مساجد
دور بگرداند. (نهج الفصاحه ، حدیث 682).
قال الحسن بن على - علیه السلام -
من ادام الاختلاف الى المسجد اصاب احدى ثمان :
ایة محکمة و اخا مستفادا و علما مستطرفا و رحمة و کلمة تدله على الهدى
او ترده عن ردى و ترک الذنوب حیاء او خشیة
کسى که همواره به مسجد (براى اقامه نماز و غیره ) رفت و آمد کند، یکى
از این هشت فایده بر او برسد:
1 - استفاده از آیه روشنى از قرآن
2 - یافتن رفیق نیک
3 - فراگیرى علم تازه
4 - برخوردارى از رحمتى که در انتظارش بود.
5 - شنیدن سخنى که راهنماى راه باشد.
6 - از انحراف در امان باشد.
7 - موجب ترک گناه از روى حیا شود.
8 - موجب ترک گناه بر اثر ترس گردد. (تحف العقول ، ص 258).
1351 - زائران خدا
عن الحسین - علیه السلام -
اهل المسجد زوار الله و حق على المزور التحفة لزائرة
اهل مسجد، زائران خدایند و بر صاحب خانه است که به زائش هدیه دهد.(کلمة
الامام حسن ، ص 41، الحکم الزهرا، ص 150).
1352 - مساجد را خانه خود قرار دهید
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
کونوا فى الدنیا اضیافا و اتخذوا المساجد بیوتا
و عودوا قلوبکم الرقة
در دنیا میهمان باشید و مساجد راخانه خود قرار دهید و دلهایتان رابه
نرمى و ملایمت عادت دهید. (بحارالانوار، ج 83، ص 351).
1353 - مجلس پیامبران
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
المساجد مجالس الانبیاء
مساجد محل جلوس پیامبران است . (مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 363).
1354 - انگیزه حضور در مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من اتى السمجد لشى ء فهو حظه
هرکس به هر جهت که به مسجد آید، بهره اش همان است . (سنن ابى داود، ج
1، ص 128).
1355 - اهمیت مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
ان الله تعالى جعل لى الارض مسجدا و ترابها
طهورا
خداى تعالى جعل لى الارض مسجدا و ترابها طهورا
خداى تعالى زمین را براى من (و امت من ) مسجد و خاکش را پاک کننده قرار
داده است . (شهاب الاخبار، ص 369).
1356 - بهترین مکان
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
احب البلاد الى الله مساجدها
محبوبترین جاى شهرها نزد خدا، مسجدهاى آن شهر است . (نهج الفصاحه ،
حدیث 71).
1357 - بهترین مساجد براى زنان
قال الصادق - علیه السلام -
خیر مساجد نسائکم البیوت
بهترین مسجد براى زنان شما خانه ها است .(بحارالانوار، ج 83، ص 371).
1358 - شکایت مسجد
عن ابى عبدالله - علیه السلام - قال :
ثلاثة یشکون الى الله - عزوجل - مسجد خراب
لایصلى فیه اهله
سه چیز به خدا شکایت مى کند: مسجد خرابى که اهلش (همسایگانش ) در آن
نماز نخوانند. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 484).
1359 - مسجد، زیارتگاه موحدان
حدیث قدسى :
قال الله - تبارک و تعالى - ان بیوتى فى الارض المساجد تضیى ء لاهل
السماء کما تضیى ء النجوم لاهل الارض الاطوبى لمن کانت المساجد بیوته
الاطوبى لعبد توضاء فى بیته ثم زارنى فى بیتى الا ان على المزور کرامة
الزائر، الا بشر المشائین فى الظلمات الى السماجد بالنور الساطع یوم
القیامة خداوند متعال مى فرماید: خانه هاى من در زمین همانا
مساجد است که براى اهل آسمان مى درخشند آن گونه که ستارگان براى اهل
زمین مى درخشند خوشا به حال آنان که مساجد را خانه خود قرار داده
اند!خوشا به حال بندهاى که در خانه خود وضو مى گیرد و مرا در خانه ام
زیارت مى کند!آگاه باشید که بر زیارت شونده لازم است است که زائر خویش
را بزرگ شمرده و به وى احسان نمایند کسانى را که در دل تاریکى شب به
سوى مساجد گامى برمى دارند، به نورى درخشان در روز قیامت بشارت ده .
(وسائل الشیعه ، ج 1، ص 268).
1360 - تاءثیر علاقه به مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
سبعة یظلهم الله تحت ظل عرشه یوم لاظل الا ظلة :
رجل قلبه معلق بالمساجد
هفت نفرند که خدا (روزى که سایه اى جز سایه او نیست ) آنان در سایه عرش
خود پناه مى دهد: مردیکه به مسجد علاقه دارد (مسجد را رها نمیکند) (نهج
الفصاحه ، ح 1731).
1361 - نجات اهل مسجد از بلاها
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
اذا نزلت العاهات و الافات ، عوفى ، اهل المساجد
هنگامى که مشکلات و بلاها (براى اهل زمین ) نازل مى شود، اهل مساج در
امانند. (مستدرک الوسائل ج 1، ص 226).
1362 - عبور و مرور از مساجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
لاتجعلوا المساجد طرقا حتى تصلوا فیها رکعتین
مساجد را گذرگاه قرار ندهید، مگر آنکه هنگام عبور دو رکعت نماز در آن
بخوانید. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 553).
1363 - مسجد غریب
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
الغرباء فى الدنیا: قرآن فى جوف ظالم ، و مسجد
فى نادى قوم لایصلى فیه ، و مصحف فى بیت لایقرء فیه و رجل صالح مع قوم
سوء
در جهان چهار چیز غریب است :
1 - قرآن در سینه ستمگر
2 - مسجد در جمع گروهى که در آن نماز نخوانند.
3 - قرآنى در خانه اى که آن را نخوانند.
4 - مرد پارسا در میان مردم بد. (نهج الفصاحه ، حدیث 2038).
1364 - مردگان و اهل مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
ما من یوم الا و ملک ینادى فى المقابر: من
تغبطون ؟ فیقولون : اهل المساجد، یصلون و لانقدر، و یصومون ولانقدر
همه روز در میان مردگان فرشته اى ندا در مى دهد: نسبت به چه کسانى غبطه
مى خورید؟ آنها پاسخ مى دهند: ما نسبت به اهل مساجد غبطه مى خوریم ،
زیرا ایشان نماز مى گزارند و روزه مى گیرند و ماتوان انجام آن را
نداریم . (مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 363).
1365 - انسان مسجدى ، الگو و نمونه جامعه
قال الصادق - علیه السلام -
یا فضل ! لایاءتى المسجد من کل قبیلة الا وافدها
و من کل اهل بیت الا نجیبها، یا فضل !لایرجع صاحب السمجد باقل من احدى
ثلاث خصال : اما دعاء یدعو به یدخله الله به الجنة و اما دعاء یدعو به
فیصرف الله عنه به بلاء الدنیا و اما اخ یستفیده فى الله
اى فضل ! از هر جمعى تنها آنان که (در فضایل ) از همه برترند و به
منزله الگو براى گروه خود هستند به مسجد مى آیند و از اهل خانه اى تنها
برگزیدگان آن ها به مسجد مى آیند. اى فضل ! کسى که اهل مسجد است باز
نمى گردد، مگر اینکه یکى از توفیقات زیر نصیب او خواهد شد: موفق به
دعایى مى شود که خداوند به برکت آن دعا او را به بهشت مى برد، یا دعایى
مى کند که خداوند به سبب آن ، بلاى دنیا را از وى دور مى کند ویا دوست
و برادرى پیدا مى کند او را در رسیدن به اهداف الهى یارى مى کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 477).
1366 - انوار الهى
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
السماجد انوار الله
مساجد انوار الهى است . (مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 447).
1367 - دلیل عشق مؤ من به مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من احب الله فلیحبنى و من احبنى فلیحب عترتى انى
تارک فیکم الثقلین : کتاب الله و عترتى و من احب عترتى فلیحب القرآن و
من احب القرآن فلیحب المساجد فانها افنیه الله و ابنیته اذن فى رفعها و
بارک فیها، میمونة ، میمون اهلها، مزینة مزین اهلها، محفوظة اهلها هم
فى صلاتهم و الله فى حوائجهم هم فى مساجدهم والله من ورائهم
کسى که خداوند متعال را دوست بدارد، بایستى مرا نیز دوست و هر که مرا
دوست داشت باید خاندان مرا نیز دوست بدارد من در میان شما دو چیز
گرانقدر: کتاب خدا و خاندانم را به جاى گذاشته ام هرکس که عترتم رادوست
داشته باشد، بایستى قرآن را نیز دوست داشته باشد دوستدار قرآن مى
بایستى دوستدار مساجد هم باشد؛ چرا که مساجد، محضر و خانه هاى خداوند
است که خودش فرمان به برپایى آنها داده و آنها را مبارک گردانیده است
مساجد، فرخنده و اهل آن نیز فرخنده اند مساجد و اهل آن هر دو آراسته و
محفوظند اهل مسجد در حال نمازند و خداوند حوایج آنان را رفع مى کند
آنان در مسجدند و خداوند پشتیبان و یاور آن ها است . (مستدرک الوسائل ،
ج 3، ص 355).
1368 - احترام مسجد و ملاقات خداوند
قال على - علیه السلام -
من وقر مسجدا، لقى الله یوم یلقاه ضاحکا مستبشرا
و اعطاه کتابه بیمینه
کسى که حرمت مسجد را نگه داردت روز قیامت خداوند را با چهره اى خندان و
شادمان ملاقات مى کند وخداوند نامه اش (نامه اعمالش ) را به دست راستش
میدهد. (بحارالانوار، ج 84، ص 16).
1369 - علت احترام به مساجد
قال الصادق - علیه السلام -
انما لتعظیم المساجد لانها بیوت الله فى الارض
احترام به مساجد از آن رو است که خانه هاى خدا در روى زمین است .
(بحارالانوار، ج 84، ص 6).
1370 - فرشتگان و اهل مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
ان للمساجد اوتادا الملائکة جلساوهم ، اذا غابوا
افتقدوهم ، و ان مرضوا عادوهم ، و ان کانو فى حاجة اعانوهم
مساجد را میخ هایى (مردانى که حضورى پیوسته در آن دارند) است که
فرشتگان با آن همشنین هستند اگر روزى آنان را نبینند، سراغشان مى روند
و چون بیمار مى شوند، از آنان عیادت مى کنند و اگر در کارها نیازمند
کمک باشند، آنان رایارى مى دهند. (بحارالانوار، ج 80، ص 373).
1371 - افراد گریزان از مسجد وتحریم اجتماعى
قال الصادق - علیه السلام -
ان امیرالمؤ منین - علیه السلام - بلغه ان قوما
لایحضرون الصلاة فى المسجد فخطب فقال : ان قوما لایحضرون الصلاة معنا
فى مساجدنا فلایؤ اکلونا و لایشاربونا و لایشاورنا و لایناکحونا و لا
یاءخذوا من فیئنا شیئنا او یحضروا معنا صلاتنا جماعة و انى لاوشک ان
امرالهم بنار تشتعل فى دورهم فاحرق علیهم او ینتهون قال : فامتنع
المسلمون عن مؤ اکلتهم و مشاربتهم و مناکحتهم حتى حضروا الجماعة مع
المسلمین
به امیرالمؤ منین على (ع ) خبر رسید که گروهى براى نماز در مسجد حاضر
نمى شوند، امیرالمومنین (ع ) براى مردم سخنرانى کرده و در ضمن آن
فرمودند: ((گروهى براى نماز خواندن با ما
در مساجد حاضر نمى شوند آنان حق ندارند با ما غذا بخورند و بیاشامند و
مشورت کنند و با ما ازدواج نمایند و نیز حق ندارند از بیت المال مسلمین
استفاده کنند مگر اینکه در نماز جماعت ما حاضر شوند نزدیک است اگر آن
ها از کار خود دست بر ندارند فرمان دهم خانه هاى آنان را با آتش
بسوزانند))آنگاه امام صادق (ع ) فرمود:
مسلمانان از خوردن و آشامیدن و ازدواج با آنان خوددارى نمودند تا اینکه
آنان در نماز جماعت مسلمین حاضر شوند. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 479).
1372 - نماز خانه در منزل
قال الصادق - علیه السلام -
احب لک ان تتخذ فى دارک مسجدا فى بعض بیوتک
دوست دارم در خانه ات اتاقى به عنوان مسجد قرار دهى . (وسائل الشیعه ،
ج 3، ص 584).
1373 - کیفر کناره گیرى از مسجد
قال الصادق - علیه السلام -
شکت المساجد الى الله تعالى الذین لایشهدونها من
جیرآنهات فاوحى الله الیها و عزتى و جلالى لاقبلت لهم صلاة واحدة و
لااظهرن لهم فى الناس عدالة ولا نالتهم رحمتى ول جاورونى فى جنتى
مساجد، از همسایگان خود که درمسجد حاضر نمى شوند، به خداوند شکایت
بردند. خداوند متعال به مساجد وحى فرمود: به عزت و جلالم سوگند که یک
نماز آنان راقبول نخواهم کرد، در میان مردم عدالتى را از آنان آشکار
نمى سازم ، رحمت من شامل آنان نشود و از همسایگى من در بهشتم محروم
خواهند بود. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 479).
1374 - سرگرمى به کارهاى ناپسند در مسجد
قال الصادق - علیه السلام -
ان النبى -صلى الله علیه وآله - بصر رجلا یخذف
بحصاة فى المسجد فقال : مازالت تلعن حتى وقعت ثم قال : الخذف ، فى
النادى من اخلاق قوم لوط ثم تلا: و تاءتون فى نادیکم المنکر قال : هو
الخذف
پیامبر -صلى الله علیه وآله - مردى را دید که در مسجد به سنگ پرانى
مشغول است ایشان فرمود: این سنگ تا وقتى که مجددا به زمین برسد لعنت مى
کند سپس فرمود: سنگ پرانى در میان جمع از اخلاق قوم لوط است آنگاه امام
صادق (ع ) این آیه شریفه را که مى فرماید: و در میان جمع کارهاى زشت
انجام مى دهید
(5) تلاوت کرد و فرمود: مراد از کار زشت قوم لوط دراین
کریمه ، همان سنگ پرانى است . (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 514).
1375 - همسایه مسجد کیست ؟
قال على - علیه السلام -
لاصلاة لجارالمسجد الا فى المسجد الا ان یکون به
عذر او به علة فقیل : و من جار المسجد یا امیرالمؤ منین ؟ قال : من سمع
النداء
نماز همسایه مسجد( چنانچه عذر یا بیمارى نداشته باشد) جز در مسجد مقبول
درگاه الهى نخواهد بود. از آن حضرت سوال شد: همسایه مسجد چه کسى است ؟
فرمود: کسى که صداى اذان را بشنود. (بحارالانوار، ج 83، ص 380).
1376 - آثار نمازگزاردن در مساجد متعدد
قال الصادق - علیه السلام -
صلوا من المساجد فى بقاع مختلفة فان کل بقعة
تشهد للمصلى علیها یوم القیامة
در جاهاى مختلف مساجد نماز به جاى آورید، چون جاى جاى زمین در روز
قیامت براى کسى که بر آن نمازگزارده شد، شهادت مى دهد. (وسائل الشیعه ،
ج 3، ص 474).
1377 - گرامى داشتن مساجد
قال ابوبصیر:
ساءلت اباعبدالله : - علیه السلام - عن العلة فى
تعظیم المساجد؟ فقال : انما امر بتعظیم المساجد لانها بیوت الله فى
الارض
ابوبصیر مى گوید: از امام صادق - علیه السلام - درمورد علت لزوم تعظیم
مساجد سوال کردم امام (ع ) فرمودند: از آن روى به تعظیم و احترام مساجد
فرمان داده شد، که مساجد خانه هاى خدا در روى زمین هستند. (وسائل
الشیعه ، ج 3، ص 557).
1378 - توصیه هاى پیامبر (ص )
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
الا ادلکم على ما یمحو الله به الخطایا، و یرفع
به الدرجات ؟ قالوا: بلى یا رسول الله . قال : اسباع الوضوء على
المکاره و کثرة الخطى الى المساجد و انتظار الصلاة بعد الصلاة
مى خواهید شما را به کارهایى که خدا به سبب آن گناهان را از بین برده و
درجات انسان را افزون مى کند راهنمایى کنم ؟ گفتند: آرى اى رسول خدا
حضرت فرمود:
1 - وضوى تمام و کامل گرفتن (که با سختى همراه باشد)
2 - فراوان به مساجد رفتن
3 - پس از خواندن نماز، در انتظار نماز بعدى بودن . (ریاض الصالحین ، ص
297).
1379 - بهره بردارى از مسجد
عن الصادق - علیه السلام - قال :
لایرجع صاحب المساجد باقل من احدى ثلاث : اما دعاء یدعو به یدخله الله
له الجنة و اما دعاء یدعو به فیصرف عنه بلاء و اما اخ یستفیده فى الله
- عزوجل -
از امام صادق - علیه السلام - نقل شده است که فرمود: شخصى که از مسجد
باز مى گردد، کمترین چیزى که به چنگ آورده است ، مى تواندیکى از سه
مورد زیر باشد: دخول در بهشت ، دفع بلا، دوستى که باعث موفقیتهاى او در
اعمال نیک شود. (بحارالانوار، ج 74، ص 275، میزان الحکمه ، ج 4، ص
399).
1380 - شکایت مسجد
عن النبى -صلى الله علیه وآله - قال :
یجیى ء یوم القیامة ثلاثة یشکون : المصحف ، و
المسجد، و العترة یقول المصحف : یارب حرفونى و مزقونى و یقول المسجد:
یارب عطلونى و ضیعونى و تقول العترة : یارب قتلونا و طردونا و شردونا،
فاجثوا للرکبتین فى الخصومة فیقول الله ان اولى بذلک
در قیامت سه چیز به حق شکایت برند: قرآن ، مسجد، عترت
قرآن مى گوید: پروردگارا!مرا تحریف (از نظر معنى تغییر داده ) و پاره
پاره کردند. مسجد مى گوید: پروردگارا!مرا بیکاره گذاردند و ضایع
نمودند.
عترت مى گوید: بارالها! ما را کشتند و راندند و آواره کردند.
پیامبر (ص ) مى فرماید: من براى احقاق حق اینها، در پیشگاه حضرت حق ،
زانو مى زنم و خداوند مى فرماید: من به محاکمه خائنان به این سه
سزاوارترم . (بحارالانوار، ج 83، ص 368).
1381 - غبطه مردگان به اهل مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
ما من لیلة الا و ملک الموت ینادى یا اهل القبور
لمن تغبطون الیوم فیقول الموتى : انما نغبط المؤ منین فى مساجدهم لانهم
یصلون و لا نصلى
هر شب فرشته مرگ ندا دهد: اى خفتگان در خاک !نسبت به چه کسى غبطه مى
خورید؟... مردگان درجواب گویند: ما به مؤ منانى غبطه مى خوریم که در
مساجد نماز مى خوانند در حالى که ما نماز نمى خوانیم . (ارشاد القلوب ،
ص 65).
ب ) ثواب حضور در مسجد:
1382: نمازگزار در قیامت
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
یا اباذر !طوبى لاصحاب الالویة یوم القیامة
یحملونها فیسبقون الناس الا و هم السابقون الى المساجد بالاسحار و غیر
الاسحار
اى ابوذر !خوشا به حال آنان که در روز رستاخیز پرچم در دست دارند و در
رفتن به بهشت بر مردم پیشى مى گیرند، آنان افرادى هستند که سحرگاهان و
سایر اوقات به مساجد ازدیگران پیشى مى جویند. (مستدرک الوسائل ، ج 3، ص
433).
1383 - ضمانت خداوند براى اهل مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
خصال ست ما من مسلم یموت فى واحدة منهن ، الا
کان ضامنا على الله - عزوجل - ان یدخله الجنة منها: رجل توضا فاحسن
الوضوء ثم خرج الى مسجد الصلاة فان مات فى وجهه ، کان ضامنا على الله
شش خصلت است که هر کسى در آن حال بمیرد خداوند - عزوجل - ضمانت نموده
که او را در بهشت داخل کند: یکى از آن موارد شخصى است که وضوى خویش را
نیکو به جاى آورد و به سوى مسجد و محل نماز حرکت کند و چون در راه مرگ
وى فرا برسد خداوند بهشت را براى او ضمانت نموده است . (مستدرک الوسائل
، ج 3، ص 364).
1384 - سکونت درجوار عرش
قال على - علیه السلام -
تحت ظل العرش یوم لاضل الا ظلة رجل خرج من بیته
فاسبع الطهر ثم مشى الى بیت من بیوت الله لیقضى فریضة من فرائض الله
فهلک فیما بینه و بین ذلک و رجل قام فى جوف اللیل بعد ما هدات العیون
فاسبع الطهر ثم ثام الى بیت من بیوت الله فهلک فیها بینه و بین ذلک
مردى که طهارت رانیکو به جاى مى آورد آنگاه به سوى خانه اى از خانه هاى
خداوند گام برمیداردتا نماز واجب به جاى آورد، در زیر سایه عرش الهى
است در آن روز که هیچ سایه اى جز سایه عرش نیست وبا این کار گناهان او
آمرزید مى شود و همین طور است شخصى که در دل شب ، در حالى که مردم به
خواب رفته اند طهارت (وضوى ) خویش را نیکو به جاى مى آورد و به سوى
خانه اى از خانه هاى خداوند حرکت مى کند و در بین خانه و مسجد مى میرد.
(مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 365).
1385 - ده حسنه و ده گناه و ده درجه
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من مشى الى مسجد من مساجد الله فله بکل خطوة
خطاها حتى یرجع الى منزلة عشر حسنات و یمحى عنه عشر سیئات ، ویرفع له
عشر درجات
هر که به سوى مسجدى از مساجد خدا روانه شود، براى هر گامى که برمیدارد
(تا وقتى که به منزلش برگردد) ده حسنه براى او نوشته شده و ده گناه از
او آمرزیده و ده درجه بر درجاتش افزوده مى شود. (ثواب الاعمال ، ص
259).
1386 - رفتن به مسجد در شب
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
بشر المشائین الى المساجد فى ظلم اللیل ، بنور
ساطع یوم القیامة
به کسانى که در ظلمت شب به سوى مساجد مى روند، مژده ده که در روز قیامت
فروغى درخشنده خواهند داشت . (مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 363).
1387 - ثواب پیاده رفتن به سوى مسجد
قال الصادق - علیه السلام -
من مشى الى المسجد لم یضع رجله على رطب ولایابس
الا سبحت له الارض الى الارضین السابعة
هرکس پیاده به سوى مسجدروان شود، پاى خود را به هیچ تر و خشکى نمى
گذارد، مگر آنکه از آنجا تا زمین هفتم به جاى او پروردگار را تسبیح مى
نماید. (ثواب الاعمال و عقاب الاعمال ، ص 51، بحارالانوار، ج 84، ص
13).
1388 - اهل مسجد مؤ من اند
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
اذ راءیتم الرجل یعتاد المساجد فاشهدوا له
بالایمان ، لان الله یقول : انما یعمر مساجد الله من امن بالله
هنگامى که دیدید مردى بر رفت و آمد به مسجد مداومت مى کند وى را مؤ من
بدانید. چونکه خداوند متعال مى فرماید: آنان که ایمان خداوند دارند،
مساجد خدا را آباد مى کنند. (مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 362).
1389 - نماز در مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من مشى منکم فى ظلم اللیل الى المساجد مشى
بالنور التام یوم القیامة یسعى بین یدیه
هرکس از شما در تاریکى شب برخیزد و براى نماز به مسجد برود، خداى تعالى
در روز قیامت به او نورى دهد که پیاپیش او را روشن کند. (شهاب الاخبار،
ص 178).
1390 - آفات سخن ناروا در مسجد گفتن
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
لحدیث البغى فى المسجد، تاءکل الحسنات کما تاءکل
البهیمة الحشیش
سخن ناروا در مسجد، حسنات انسان را از بین مى برد، چنانچه که چهارپایان
، علفها را مى خورند. (مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 371).
1391 - اهل مسجد، اهل بهشت است
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
اجابة المؤ ذن رحمة و ثوابه الجنة و من لم یجب ،
خاصمته یوم القیامة فطوبى لمن اجاب داعى الله و مشى الى المسجد،
ولایجیبه و لایمشى الى المسجد الامؤ من من اهل الجنة
پذیرفتن دعوت مؤ ذن ، توفیق و رحمت الهى بوده و پاداش آن بهشت است و
کسى که این دعوت را پاسخ نگوید روز قیامت او را مؤ اخذه مى کنم خوشا به
حال آنان که نداى دعوت کننده به سوى خدا (موذن ) را پاسخ گفته و به
مسجد بروند، زیرا کسى که به سوى مسجد گام برمیدارد، مؤ من واهل بهشت
است . (بحارالانوار، ج 81، ص 154).
1392 - ثمره رفتن به مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
والمشى الى المسجد طاعة اللله و طاعة رسوله و من
اطاع الله و رسوله ادخله الجنة مع الصدیقین و الشهداء و کان فى الجنة
رفیق داود - علیه السلام - و له مثل ثواب داود - علیه السلام -
رسول خدا (ص ) فرمود: قدم برداشتن به سوى مسجد اطاعت از خداوند
و پیامبر اوست و هر کس که از خدا و رسولش اطاعت کند، خداونداو راهمراه
صدیقین و شهدا داخل بهشت خواهد کرد و همنشین داود (ع ) است و مثل او
پاداش مى گیرد. (مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 368).
1393 - تهدید افراد گریزان از مسجد
قال الصادق - علیه السلام -
ان اناسا کانوا على عهد رسول الله -صلى الله
علیه وآله - ابطاوا عن الصلاة فى المسجد، فقال النبى -صلى الله علیه
وآله -: لیوشک قوم یدعون الصلوة فى السمجد ان ناءمر بحطب فتوقد علیهم
نار فتحرق علیهم بیوتهم
در زمان رسول خدا (ص ) برخى از مردم نسبت به رفتن به مسجد و شرکت در
نماز کوتاهى مى کردند. رسول خدا (ص ) فرمودند: زود است دستور دهیم خانه
هاى کسانى که نماز در مسجد را ترک مى کنند تبر سرشان بسوزانند. (وسائل
الشیعه ، ج 3، ص 478، صحیح بخارى ، ج 1، باب 422).
1394 - مسجد پناهگاهى در بروز حوادث و مشکلات
قال الصادق - علیه السلام -
ما یمنع احدکم اذ دخل علیه غم من غموم الدنیا ان
یتوضاء ثم یدخل المسجد فیرکع رکعتین یدعوا الله فیهما اما سمعت الله
یقول : و استعینوا بالصبر و الصلاة
چون هر یک از شما گرفتار غم و اندوه شد و با مشکل مواجه گردید، وضو
بگیرد و به مسجدى برود و دو رکعت نماز به جاى آورد وخدا را بخواند آیا
این سخن خداوند را نشینده اى که مى فرماید: ((و
از صبر و نماز، یارى جویید)). (وسائل
الشیعه ، ج 5، ص 263).
ج ) آباد کردن و بناى مسجد
1395 - مسجدى در خانه
قال الصادق - علیه السلام -
احب لک ان تتخذ فى دارک مسجدا فى بعض بیوتک ثم
تلبس ثوبین طمرین غلیظین ثم تساءل الله ان یعتقک من النار و ان یدخلک
الجنة و لا تتکلم بکلمة باطل و لابکلمة بغى
دوست مى دارم در خانه ات اتاقى را به عنوان مسجد قرار دهى آنگاه دو
جامه کهنه و خشن پوشیده و از خداوند تقاضا کنى تو را از آتش نجات داده
و در بهشت داخل کند و از سخنان باطل و ظالمانه تو را محافظت کند.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 555، صحیح بخارى ، ج 1 ص 324).
1396 - مسجد سازى
عن الصادق - علیه السلام -
من بنى مسجدا بنى الله له بیتا فى الجنة
هرکس مسجدى بسازد، خداوند خانه اى در بهشت براى او مى سازد. (وسائل
الشیعه ، ج 3، ص 485، کنزالعمال ، ج 7، ص 469).
1397 - ساختن مصلى در خانه
قال الصادق - علیه السلام -
کان على - علیه السلام - قد جعل بیتا فى داره
لیس بالصغیر و لابالکبیر لصلاته و کان اذا کان اللیل ذهب معه بصبى
لایبیت معه فیصلى فیه
امیرالمؤ منین (ع ) در خانه خود اتاقى را که نه بزرگ بود و نه کوچک به
عنوان محل نماز قرار داده و شبها براى نماز خواندن ، طفل کوچکى را که
نمى خوابید، با خود با خود به آن اتاق برده و نماز مى خواند. (وسائل
الشیعه ، ج 3، ص 555، صحیح بخارى ، ج 1، ص 324).
1398 - مساجد نامبارک
قال الباقر - علیه السلام -
جددت اربعة مساجد بالکوفة فرحا لقتل الحسین -
علیه السلام - مسجد الاشعث و مسجد جریر و مسجد سماک و مسجد شبث ابن
ربعى
به انگیزه خوشحالى از کشته شدن امام حسین (ع ) چهارمسجد در کوفه تجدید
بنا شد: مسجد اشعث مسجد جریر، مسجد سماک ، و مسجد شبث ابن ربعى .
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 520).
1399 - ساختن مسجد و به یاد خدا بودن .
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من بنى مسجدا لیذکر الله فیه بنى له بیت فى
الجنة
هرکس مسجدى را به قصد این که در آن نام خدا برده شود بسازد، براى وى
خانه اى در بهشت ساخته مى شود. (روضة الواعظین ، ص 370).
1400 - مسجد ساختن در قبرستان
ساءل اباعبدالله - علیه السلام - عن زیارة
القبور و بناء المساجد فیها فقال : اما زیارة القبور فلاباءس بها و
لاینبى عندها مساجد
از امام صادق (ع ) در مورد زیارت قبور و ساختن مسجد در قبرستان سوال شد
امام (ع ) فرمودند: زیارت قبور مانعى نداردت ولى نباید در قبرستان
مسجد، ساخته شود. (وسائل الشیعه ، ج 2، ص 887).
1401 - آباد کردن مسجد
قال على - علیه السلام -
ان الله - عزوجل - اذا اراد ان یصیب اهل الارض
بعذاب قال لولا الذین یتحابون بجلالى و یعمرون مساجدى و یستغفرون
بالاسحار لانزلت بهم عذابى
خداون سبحان وقتى اراده مى کند مردم روى زمین را گرفتار عذاب (دنیوى )
کند، گوید: اگر نبودند افرادى که مرا به خاطر جلال و جبروتم دوست مى
دارند و مساجد مرا آباد مى کنند و سحرگاهان استغفار مى کنند، عذابم را
بر زمینیان نازل مى کردم . (بحارالانوار، ج 87، ص 150).
1402 - بناى مسجد براى خدا
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من بنى مسجدلله بنى الله له فى الجنة مثله
هرکس مسجدى براى خدا بسازد، خداوند خانه اى مثل آن در بهشت برایش بنا
مى کند. (صحیح مسلم ، ج 5، ص 14، صحیح بخارى ، ج 1).
1403 - زینت کردن مساجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
لاتزخرفوا مساجدکم کما زخرفت الیهود و النصارى
بیعهم
مساجد خود را آنگونه که یهود و نصارى معابد خود را زینت مى کردند،
نیارایید. (مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 372).
1404 - محل دستشویى در مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
واجعلو مطاهرکم على ابواب مساجدکم
محل تطهیر (آبریزگاه ) را خارج از مسجد و در محل ورود به مسجد قرار
دهید.
1405 - علت ساختن مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
انما نصبت المساجد للقرآن
مساجد براى قرائت قرآن ساخته شده است . (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 493).
1406 - توسعه بناى مسجد
ان رسول الله -صلى الله علیه وآله - مر بقوم
اسسوا مسجدا لیبنوه فقال : او سعوه تملاءوه قال : فاوسعوه
رسول خدا -صلى الله علیه وآله - بر جمعى که تازه مشغول بناى مسجدى
بودند، عبور کرد، و فرمود: مسجد را وسیع بسازید، و آن را پر کنید پس از
آنان به فرمان پیامبر (ص ) فضاى مسجد را وسیعتر کردند. (سنن بیهقى ، ج
2، ص 439).
1407 - سنگریزه هاى مسجد
قال الباقر - علیه السلام -
اذا خرج احدکم الحصاة من المسجد فلیردها مکانها او فى مسجد اخر فانها
تسبح
هرگاه کسى سنگریزه اى را از مسجد بیرون برد، باید آن را به جاى خود و
یا مسجد دیگر برگرداند،زیرا این سنگریزه خدا را تسبیح مى گوید. (علل
الشرایع ، ج 2، ص 320).
1409 - فضیلت نماز در مکانهاى مقدس
صلاة فى بیت المقدس الف صلاة و صلاة فى المسجد
الاعظم مائة صلاة و صلاة فى مسجدالقبیلة خمس وعشرون صلاة و صلاة فى
مجسدالسوق اثنتا عشرة صلاة
یک نماز دربیت المقدس برابر با هزار نماز و در مسجد بزرگ (جامع ) شهر
برابر با صد نماز و در مسجد قبیله (محله ) برابر بیست و پنج نماز و در
مسجد بازار برابر دوازده نماز فضیلت دارد. (بحارالانوار، ج 102، ص
270).
1410 - فضیلت مساجد خاص
قال على - علیه السلام -
اربعة من قصور الجنة فى الدنیا: المسجد الحرام و
مسجد الرسول -صلى الله علیه وآله - و مسجد بیت المقدس و مسجد الکوفة
در دنیا چهار عمارت از کاخهاى بهشت اند: مسجدالحرام ، مسجدالنبى ، (ص
)، مسجد بیت المقدس و مسجد کوفه ، (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 545).
1411 - فضیلت مسجدالنبى (ص )
قال الصادق - علیه السلام -
صلاة فى مسجدالنبى -صلى الله علیه وآله - تعدل بعشرة الاف صلاة
یک نماز در مسجد پیامبر (ص ) با ده هزار نماز برابر خواهد بود. (وسائل
الشیعه ، ج 3، ص 536).
1412 - نخستین قبله مسلمین
عن جعفر عن ابیه - علیهما السلام -
ان رسول الله -صلى الله علیه وآله - استقبل بیت
المقدس سبعة عشر شهرا ثم صرف الى الکعبة و هو فى صلاة العصر
امام صادق (ع ) از پدرش نقل مى کند که ایشان فرمود: رسول خدا (ص ) مدت
هفده ماه به سمت بیت المقدس نمازگزاردند، پس از آن در حالى که در نماز
عصر بودند، به سمت کعبه برگشتند (مدت هفده ماه بیت المقدس قبله
مسلمانان بود و پس از آن ، کعبه قبله آنان شد). (قرب الاسناد، ص 148).
1413 - مسجد خیف
قال الباقر - علیه السلام -
صلى فى مسجد الخیف سبعمائة نبى
هفتصد پیامبر در مسجد خیف ، نماز به جاى آورده اند. (وسائل الشیعه ، ج
3، ص 535).
1414 - ثواب نماز در سه نوع مسجد
عن النبى -صلى الله علیه وآله -
فضلت الصلاة فى المسجد الحرام على غیره بمائة الف صلاة و فى مسجدى بالف
صلاة و فى مسجد بیت المقدس بخمسمائة صلاة
نماز در مسجد الحرام برابر صدهزار نماز و در مسجد من (مسجدالنبى )
برابر هزار نماز و در مسجد بیت المقدس برابر پانصد نماز در جاى دیگر
برترى داده شده است . (الانس الجلیل ، ج 1، ص 229).
1415 - فضیلت مسجدالحرام
قال الباقر - علیه السلام -
من صلى فى المسجد الحرام صلاة مکتوبة قبل الله
منه کل صلاة صلاها منذیوم و جبت علیه الصلاة و کل صلاة یصلیها الى ان
یموت
کسى که نمازواجبى را در مسجدالحرام به جاى آورد، خداوند تمامى نمازهایى
راکه از آغاز تکلیف بر او واجب شده و نیز نمازهایى را که تا پایان عمر
به جاى مى آورد، قبول مى کند.(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 536).
1416 - فضیلت مسجد قبا
قال الصادق - علیه السلام -
من اتى مسجد قبا فصلى فیه رکعتین رجع بعمرة
کسى که در مسجد من ، قبا، دو رکعت نماز بگزارد، مانند آن کسى است که یک
عمره به جاى آورده باشد. (وسائل الشیعه ، ج 10، ص 278).
1417 - فضیلت مسجد کوفه :
قال الباقر - علیه السلام -
لویعلم الناس ما فى مسجد الکوفة لاعدوا له الزاد
و الرواحل من مکان بعید ان صلاة فریضة فیه تعدل حجة وصلاة نافلة فیه
تعدل عمرة
اگر مردم ، فضیلت مسجد کوفه را مى دانستند، از راه دور براى رسیدن به
این مسجد توشه و مرکب تهیه مى کردند خواندن یک نماز واجب در این مسجد،
ثواب یک حج و یک نماز مستحب در آن ثواب یک عمره را دارد. (وسائل الشیعه
، ج 3، ص 525).
1418 - فضیلت مسجد سهله
قال الصادق - علیه السلام -
ما من مکروب یاءتى مسجد السهلة فیصلى فیه رکعتین
بین العشائین و یدعواالله - عزوجل - الا فرج الله کربته
هرگرفتارى که به مسجد سهله (در کوفه ) برود و میان نماز مغرب و عشا دو
رکعت نماز به جاى آورد و دعا کند، خداوندمتعال گره از کار فروبسته او
خواهد گشود. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 533).
1419 - فضیلت مسجد خیف
قال الباقر - علیه السلام -
من صلى فى مسجد الخیف بمنى مائة رکعة قبل ان
یخرج منع عدلت عبادة سبعین عاما و من سبح الله فى مائة تسبیحة کتب له
کاءجر عتق رقبة ، و من هلل الله فیه مائة تهلیلة عدلت اجر احیاء نسمة ،
و من حمد الله فیه مائة تحمید عدلت اجر خراج العراقین یتصدق به فى سبیل
الله - عزوجل -
هرکس صد رکعت نماز در مسجد خیف (درمنى ) به جاى آورد، با هفتصد
سال عبادت برابر است و کسى که در این مسجد، صد مرتبه ،
((سبحان الله ))بگوید،
ثواب آن برابر با ثواب آزاد کردن بنده است و هر کس در آن جا صد مرتبه
((لااله اله الله ))بگوید،
برابر است با ثواب کسى که انسانى را زنده کرده باشد و کسى که صد مرتبه
((الحمدلله ))
بگوید ثواب آن برابر است با ثواب مالیات عراقین (خراسان و عراقان ) که
در راه خدا صدقه بدهد. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 535).
1420 - قال الصادق - علیه السلام -
انه تستحب الصلاة فى مسجد الغدیر لان النبى -صلى
الله علیه وآله - اقام فیه امیرالمؤ منین - علیه السلام - و هو موضع
اظهر الله فیه الحق
نماز خواندن در مسجد غدیر مستحب است ، زیرا پیامبر (ص ) امیرالمؤ منین
(ع ) را در آن مکان به جانشینى خویش منصوب فرموده و این مکان ، محلى
است که خداوند - عزوجل - حق را در آن آشکار نمود. (وسائل الشیعه ، ج 3،
ص 549).
1421 - مسجد غدیر
قال الکاظم - علیه السلام -
صل فیه فان فیه فضلا و قد کان ابى یاءمر بذلک
در این مسجد (غدیر) نماز بخوان ، این مسجد داراى فضیلت است و پدرمساءله
امام صادق نیز به نماز خواندن در این مسجد سفارش مى کرد.(وسائل الشیعه
، ج 3، ص 549).
1422 - پیاده به مسجدالحرام رفتن
قال الصادق - علیه السلام -
اذا دخلت المسجد الحرام فادخله حافیا على
السکینة والوقار. و قال : من دخله بخشوع غفر الله له ان شاء الله قلت :
ماالخشوع ؟ قال : السکینة ، لاتدخل بتکبر
چون وارد مسجد الحرام شوى ، با پاى برهنه و آرامش و قار به این مکان
داخل شو! کسى که با حال خشوع به مسجدالحرام داخل شود خداوند گناهان او
را مى آمرزد، ان شاء الله راوى گوید: به امام (ع ) گفتم : خشوع چیست ؟
فرمود: خشوع همان آرامش است و با تکبر داخل مشو. (وسائل الشیعه ج 9ص
321، بحارالانوار، ج 96 تص 192).
ه )آداب ورود به مسجد
1423 - دعاى ورود به مسجد
قال الصادق - علیه السلام -
اذا دخلت المسجد فاحمد الله واثن علیه وصل على
النبى
هرگاه داخل مسجد شدى ، حمد و سپاس خدا را بگو و بر پیامبر (ص ) درود
فرست . (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 516).
1424 - آداب ورود به مسجد
عن على - علیه السلام -
من اراد دخول المسجد فلیدخل على سکون و وقار
المساجد بیوت الله و احب البقاع الیه
هر کس مى خواهد به مسجد داخل گردد، با آرامش و با طماءنینه وارد شود،
چون مساجد خانه هاى خدا و محبوبترین محلها در نظر او است . (من لایحضره
الفقیه ، ج 1، ص 170).
1425 - دعاى هنگام ورود به مسجد
قالت فاطمة الزهراء - سلام الله علیها -
کان رسول الله -صلى الله علیه وآله - اذا دخل
المسجد صلى على النبى و قال اللهم اغفرلى ذنوبى و افتح لى ابواب رحمتک
رسول خدا (ص ) هنگام ورود به مسجد صلوات مى فرستاد، و مى فرمود: خدایا
گناهانم را ببخش و درهاى رحمت خویش را بر من بگشا. (وسائل الشیعه ، ج
3، ص 518).
1426 - طهارت هنگام ورود به مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
لاتدخل المساجد الا بالطهارة
داخل مساجد مشو، مگر با وضو(از باب استحباب و نه وجوب ).(مستدرک
الوسائل ، ج 3، ص 388).
1427 - کراهت سواره رفتن به مسجد
قال الصادق - علیه السلام -
انا اکره ان ادخله راکبا
کراهت دارم که سواره وارد مسجد (کوفه ) شوم . (من لایحضره الفقیه ، ج
1، ص 230).
1428 - اخلاص در رفت و آمد به مسجد
عن احدهما (الباقر او الصادقانون اساسى - علیهماالسلام - قال :
دخل رجلان المسجد، احدهما عابد و الاخر فاسق
فخرجا من المسجد و الفاسق صدیق و العابد فاسق و ذلک انه یدخل العابد
المسجد مدلا بعبادته یدل بها فتکون فى ذلک و تکون فکرة الفاسق فى
التندم على فسقه و یستغفر الله - عزوجل - مما صنع من الذنوب
دو مرد وارد مسجد شدند: یکى عابدو دیگرى فاسق بود هر دو در حالى از
مسجد خارج شدند که مرد فاسق درستار و مرد عابد فاسق شده بود، زیرا عابد
در حالى که به عبادت خود مغرور است به مسجد آمده و همواره در همین فکر
به سر مى برد و از عبادت خود راضى است ولى شخص فاسق به ندامت بر فسق و
تباهى خویش و طلب آمرزش از خدا به خاطر گناهانش مى اندیشد. (وسائل
الشیعه ، ج 1 ص 76، علل الشرایع ، ج 2، ص 354).
1429 - کیفیت ورود به مسجد
عن الباقر و الصادق علیهماالسلام :
الفضل فى دخول المسجد ان تبداء برجلک الیمنى اذا
دخلت و بالیسرى اذا خرجت
بهتر آن است که هنگام ورود به مسجد ابتدا پاى راست را پیش بگذارى و
هنگام خروج پاى چپ را. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 517).
1430 - هنگام ورود به مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
تعاهدوا نعالکم عند ابواب المسجد
در پیش درب مسجد، کفشهایتان را (نسبت به آلودگى ) بررسى کنید.(وسائل
الشیعه ، ج 3، ص 504).
1431 - پرهیز از بوى بد به هنگام ورود به مسجد
عن ابى بصیر عن ابى عبدالله - علیه السلام -
انه ساءل عن اکل الثوم و البصل والکراث قال :
لاباءس باءکله نیا و فى القدور و لاباءس باءن یتداوى بالثوم ولکن اذا
اکل ذلک فلا یخرج الى المسجد
ابوبصیر مى گوید: از امام صادق (ع ) در مورد خوردن سیر و پیاز و تره سؤ
ال کردم امام فرمود: خوردن آنها به صورت خام یا پخته اشکالى ندارد.
همچنین معالجه بیمارى با سیر اشکالى ندارد اما اگر کسى آنهارا خورد
(قبل از برطرف کردن بوى آن ) به مسجد نرود. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص
520، صحیح بخارى ج 1، ص 402 صحیح مسلم ، ج 5، ص 49).
1432 - حضور زنان در مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
لاتمنعوالنساء حظوظهن من المساجد اذا استاءذنوکم
هنگامى که زنان از شما اذن رفتن به مسجد مى خواهند، آنان را از رفتن
مساجد محروم نکنید که از مسجد بهره اى دارند. (صحیح مسلم ، ج 4، ص
161).
1433 - آداب ورود زنان به مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
اذا شهدت احداکن المسجد فلاتمس طیبا
زمانى که یکى از شما زنان به مسجد مى آید، نباید از بوى خوش استفاده
نمایند. (صحیح مسلم ، ج 4، ص 162).
1434 - باطهارت به مسجد رفتن
قال الصادق - علیه السلام -
علیکم باءتیان المساجد فانها بیوت الله فى الارض
من اتاه متطهرا طهره الله من ذنوبه و کتب من زواره فاکثروا فیها من
الصلاة و الدعاء
به حضور در مسجد مواظبت کنید! چرا که مسجد خانه خداوند در زمین است کسى
که با طهارت وارد مسجد شود، خداوند و را از گناهانش پاک مى کند و نام
وى را در زمره زائران خویش مى نویسد پس در مساجد، فراوان به نماز و دعا
بپردازد. (بحارالانوار، ج 83، ص 384).
1435 - بهترین مردم
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
خیرالناس اولهم دخولا فى المسجد و اخرهم خروجا
بهترین مردم کسى است که هنگام ورود به مسجد اولین نفر، و هنگام خروج از
مسجد آخرین نفر باشد. (مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 227).
1436 - مانع ورود به مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
ان المسجد لایحل لجنب ولاحائض
همانا ورود افراد جنب و حائض به مسجد حرام است . (کنزالعمال ، ج
7، ص 668).
1437 - دعاى هنگام ورود به مسجد
قال الباقر - علیه السلام -
اذا خلت المسجد و انت ترید ان تجلس فلا تدخله
الا طاهرا و اذا دخلته فاستقبل القبلة ثم ادع الله و سله و سم حین
تدخله و احمدالله وصل على النبى -صلى الله علیه وآله -
هگامى که وارد مسجد شدى ، و مى خواهى در آن بمانى با طهارت داخل شو! و
چون به مسجد رسیدى روبه قبله کن و خداوند را بخوان و حاجتت را از او
درخواست کن و در لحظه ورود به مسجد نام خداوند (بسم الله الرحمن الرحیم
) را بر زبان جارى نما و خداوند را ستایش کن و بر پیامبر (ص ) درود
(صلوات ) فرست . (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 516).
1438 - مسجد و دهان بدبو
قال على - علیه السلام -
من اکل شیئا من الموذیات ریحها فلایقربن المسجد
کسیکه چیز بودارى (مثل سیر) بخورد که موجب آزار مردم شود، به مسجد
نرود. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 502).
1439 - توقف در مسجد
قال الباقر - علیه السلام -
ان معناه لاتقربوا مواضع الصلاة من المساجد، و
انتم جنب الا مجتازین
معناى آیه شریفه ((ولا جنبا الا عابرى
سبیل ))آن است که در حال جنابت به مسجد
داخل نشوید، مگر این که از آن عبور کنید(از دربى داخل و از درب دیگر
خارج شوید.) (وسائل الشیعه ، ج 1، ص 489، باب 15، از ابواب الجنابة ،
روایت 20).
1440 - آداب حرکت به مسجد
قال الصادق - علیه السلام -
اذا قمت الى الصلوة ان شاء الله فاءتها سعیا
ولتکن علیک السکینة والوقار فما ادرکت فصل و ما سبقت به فاتمه
هنگامى که به سوى نمازحرکت مى کنى ، حرکت تو باید شتابان و با آرامش و
وقار همراه باشد پس هر مقدار از نماز (جماعت ) را درک کردى (با جماعت )
برگزار کن و آنچه را که از تو فوت شده (فرادى ) به جاى آور. (وسائل
الشیعه ، ج 3، ص 557).
1441 - آداب ورود به مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
اذ دخل المسجد (احدکم ) یضع رجله الیمنى و یقول
: بسم الله و على الله توکلت ولا حول ولاقوة الا بالله ، و اذا خرج یضع
رجله الیسرى و یقول : بسم الله اعوذ بالهل من الشیطان الرجیم ثم قال :
یا على !من دخل المسجد و یقول کما قلت تقبل الله صلاته و کتب له بکل
رکعة صلاها فضل مائة رکعة فاذا خرج یقول مثل ما قلت غفر الله له الذنوب
و رفع له بکل قدم درجة و کتب الله له بکل قدم مائة حسنة
هنگامى که یکى از شما به مسجد وارد مى شود، باید پاى راست را مقدم
داشته و بگوید بسم الله و على الله توکلت ولاحول
و لاقوة الابالله وهنگام خروج پاى چپ را مقدم داشته وبگوید:
بسم الله اعوذبالله من الشیطان الرجیم
آنگاه پیامبر (ص ) فرمود: یا على !کسى که این گونه داخل مسجد شود،
خداوند نماز او را قبول مى کند و در برابر هر رکعت نمازى که به جاى
آورده است فضیلت صد رکعت نماز را به وى عطا مى کند و اگر بدین کیفیت
خارج شود، خداوند گناهان او را مى بخشاید و در مقابل هر گامى یک درجه
وصد پاداش به وى عطا مى نماید. (مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 391).
و) آداب داخل مسجد
1442 - نشستن روبه قبله
قال على - علیه السلام -
من السنه اذا جلست فى المسجد ان تستقبل القبلة
روبه قبله در مسجد نشستن سنت (و مستحب ) است . (بحارالانوار، ج 83، ص
380).
1443 - انتظار نماز در مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
الجلوس فى المسجد انتظار الصلاة عبادة ما لم
یحدث وقیل : یا رسول الله و ما یحدث ؟ قال : الاغتیاب
نشستن در مسجد به انتظار نماز عبادت است ، تا حدثى از او سر نزده ، عرض
شد: اى رسول خدا حدث چیست ؟ فرمود: حدث ، غیبت کردن است . (وسائل
الشیعه ، ج 8، 598، اصول کافى ، ج 2، ص 357).
1444 - تمیز کردن مسجد
قال الرضا - علیه السلام -
ان الجنة و الحور لتشاق الى من یکسح المسجد او
یاءخذ من القذى
بهشت و حوریان بهشتى مشتاق کسى هستند که مسجد را تمیز کند، یا
آلودگیهاى آن را بگیرد. (مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 385).
1445 - ثواب روشنایى مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من اسرج فى مسجد من مساجد الله سراجا لم تزل
الملائکة وحملة العرش یستغفرون له مادام فى ذلک المسجد ضوء من السراج
هرکس در مسجدى از مسجدهاى خدا چراغى روشن کند، همواره حاملان عرش الهى
و فرشتگان براى اوطلب آمرزش کنند تا روشنى آن چراغ باقى است . (من
لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 169).
1446 - بهره معنوى از مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
کل جلوس فى المسجد لغو الا ثلاثة : قراءة مصل ،
او ذکرالله اوسائل عن علم
هر نشستى در مسجد لغو است مگر در سه حالت : خواندن قرآن ، گفتن ذکر
خدا، سؤ ال (جستوى ) علم . (میزان الحکمه ، ج 4، ص 393، بحارالانوار، ج
77، ص 88).
1447 - خنده در مسجد، سبب تاریکى قبر
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
الضحک فى المسجد ظلمة فى القبر
خندیدن در مسجد، موجب تاریکى قبر مى شود. (کنزالعمال ، ج 7، ص 667) .
1448 - نهى نمازمیت در مسجد
قال ابوبکر بن عیسى :
کنت فى المسجد و قد جى ء بجنازة فاردت ان اصلى علیها فجاء ابوالحسن
الاول - علیه السلام - فوضع مرفقه فى صدرى فجعل یدفعنى حتى اخرجنى من
المسجد ثم قال : یا ابابکر ان الجنائز لایصلى علیها فى السمجد
در مسجد بودم که جنازه اى آوردند، خواستم بر آن نماز بخوانم که امام
موسى کاظم (ع ) وارد مسجد شدند و آرنج خود را بر سینه من گذاشته و به
عقب راندند، تا این که مرا از مسجد بیرون کردند آنگاه فرمودند: اى
ابوبکر! در مسجد بر جنازه ها نماز گزارده نمى شود. (الاستبصار، ج 1، ص
473).
1449 - نماز تحیت مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
اذا دخلت المسجد فصل رکعتین قبل ان تجلس
هرگاه داخل مسجد شدى ، پیش از آن که بنشینى ، دو رکعت نماز (تحیت )
بخوان . (کنزالعمال ، ج 7، ص 675، حدیث 20861).
1450 - کیفیت حضور کودکان در مسجد
عن جابر عن ابى جعفر - علیه السلام - قال :
ساءلته عن الصبیان اذا صفوا فى الصلوة المکتوبة قال : لاتؤ خروهم عن
الصلاة و فرقوا بینهم
جابر مى گوید: از امام باقر (ع ) در مورد کودکان هنگامى که براى نماز
واجب در صف جماعت شرکت مى کنند، سؤ ال کردم امام (ع ) فرمود: آنان را
از صفوف نماز جماعت خارج نکنید، بلکه آنها را (در میان بزرگسالان )
پراکنده سازید.(تهذیب الاحکام ، ج 2، ص 380).
1451 - پاداش نشستن در مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
ان الله تعالى یعطیک مادمت جالسا فى السمجد بکل
نفس تنفس فیه درجة فى الجنة
خداوند - تبارک و تعالى - به عدد هر نفسى که مى کشى و در مسجد نشسته اى
درجه اى در بهشت به تو پاداش مى دهد. (بحارالانوار، ج 83، ص 370).
1452 - ثواب انتظار نماز دیگر
قال الصادق - علیه السلام -
من اقام فى مسجد بعد صلاته انتظارا اللصلاة ،
فهو ضیف الله و حق على الله ان یکرم ضیفه
هرکس در مسجد پس از نمازش در انتظار نماز دیگر بماند، میهمان خداوند
است و بر خداست که میهمانش را گرامى دارد. (بحارالانوار، ج 84، ص 3).
1453 - مانع تاریکى قبر
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من احب ان لایظلم لحده فلینور المساجد
کسى که دوست دارد قبرش تاریک نباشد، مساجد را نوارنى کند. (مستدرک
الوسائل ، ج 3، ص 366).
1454 - آداب مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من رد ریقه تعظیما لحق المسجد جعل الله ذلک قوة
فى بدنه و کتب له بها حسنة و حط عنه بها سیئة و قال : لاتمر بداء فى
جوفه الا ابراءته
هرکس براى احترام مسجد، آب دهان خود را فرو برد و در مسجد نیندازد،
خداوند آن را در بدن وى ، به قدرت و توانایى تبدیل مى کند و به پاداش
این کار، براى او حسنه اى مى نویسد وگناهى رااز او مى آمرزد و این آب
دهان ، به هر دردى (که در بدن او است ) برخورد کند آن راشفا مى
بشخد.(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 499).
1455 - نشستن در مسجد، بهتر از نشستن در بهشت
قال على - علیه السلام -
الجلسة فى الجامع خیرلى من الجلسة فى الجنة فان
الجنة فیها رضا نفسى و الجامع فیها رضا ربى
نشستن در مسجد براى من بهتر است از نشستن در بهشت ، زیرا که بودن در
بهشت مرا خشنود مى سازد و بودن در مسجد موجب رضایت و خشنودى خدایم مى
باشد. (بحارالانوار، ج 80، ص 362).
1456 - آباد کردن مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
یااباذر!من اجاب داعى الله و احسن عمارة
مساجدالله کان ثوابه من الله الجنة ، فقلت : بابى و امى یا رسول الله
کیف یعمر مساجدالله ؟ قال : لاترفع فیها الاصوات و لایخاض فیها بالباطل
، ولایشترى فیها ولایباع و اترک اللغو ما دمت فیها فان لم تفعل فلا
تلومن یوم القیامة الا نفسک
اى ابوذر!هرکس ندارى منادى خدارا پاسخ گفت و مساجد خداوند را خوب آباد
و احیا کرد پاداش او بهشت است گفتم : پدر و مادرم فدایت اى پیامبر خدا
! چگونه مساجد خداوند آباد مى شود؟ فرمود: به اینکه صدا در آنها بلند
نشودو سخنان باطل در آنها رد و بدل نشود و خرید و فروش درآنها صورت
نگیرد و تا هروقت که در مسجد باشى !از هر لغو و باطلى بپرهیز، که اگر
چنین نکنى روز قیامت جز خود را ملامت نخواهى کرد (زیرا به دلیل عدم
رعایت حقوق مسجد کیفر مى شوى ) (بحارالانوار، ج 80، ص 380).
1457 - اذان در مناره مسجد
قال الصادق - علیه السلام -
کان رسول الله -صلى الله علیه وآله - یقول لبلال
اذا دخل الوقت : یا بلال ! اعل فوق الجدار و ارفع صوتک بالاذان
رسول خدا (ص ) هنگامى که وقت نماز فرا مى رسید، به بلال مى فرمود: اى
بلال ! برفراز دیوار (مسجد) برو و با صداى بلند اذان بگو! (وسائل
الشیعه ، ج 4، ص 626).
1458 - مسجد و طهارت آن
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
جنبوا مساجدکم النجاسة
مساجد خود را از نجاسات دور نگه دارید. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 504).
1459 - مسجد و آخرالزمان
قال الصادق - علیه السلام -
و راءیت المساجد محتشیة ممن لایخاف الله مجتمعون
فیها للغیبة و اکل لحوم اهل الحق و یتواصفون فیها شراب المسکر و راءیت
السکران یصلى بالناس فهو لایعقل ولایشان بالسکر (در علامات
ظهور) و مى بینى که مساجد پر از افرادى است که خوفى از خداوند ندارند.
(مردم براى غیبت کردن و خوردن گوشت پیروان حق در مساجد جمع مى شوند و
درباره نوشیدن مسکر (مى ) سخن مى گویند. امام جماعت را مى بینى که مست
و خراب امامت مردم را به عهده گرفته و از بابت مستى ، ملامت نمى شود.
(روضة الکافى ، ص 39، بحارالانوار، ج 52، ص 259).
1460 - تطهیر مسجد
قال الباقر - علیه السلام -
اوحى الله نبیه ان طهر مسجدک
خداوند متعال به پیامبر خویش فرمان داد که مسجد خویش را طاهر کن .
(وسائل الشیعه ج 1، ص 484).
1461 - خوشبو کردن مسجد
قال على - علیه السلام -
و جمروها (المساجد) فى کل سبعة ایام
و مساجد را هر هفته خوشبو و معطر کنید. (بحارالانوار، ج 18، ص 107 و
136)
1462 - داد و ستد در مسجد
قال الصادق - علیه السلام -
جبنوا مساجدکم البیع و الشراء
مساجدتان را بازارى براى خرید و فروش قرار ندهید. (وسائل الشیعه ، ج 3،
ص 507).
1463 - کار در مسجد
ان رسول الله -صلى الله علیه وآله - مر برجل
یبرى مشاقص له فى المسجد فنهاه و قال : انهالغیر هذا بنیت
پیامبر اکرم (ص ) مردى را در مسجد دیدند که سرگرم تیز کردن تیر آن بود
آن حضرت او را از این کار بازداشتند و فرمودند: مساجد براى کارى غیر از
این (عبادت ) ساخته شده است . (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 496).
1463 - کشف عورت در مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
کشف السرة و الفخذ و الرکبة فى المسجد من العورة
نمایاندن ناف ، ران و زانو در مسجد، مانند کشف عورت است . (وسائل
الشیعه ، ج 3، ص 515).
1465 - علت تازیانه خوردن
ان امیرالمؤ منین - علیه السلام - راءى قاصا فى
المسجد فضربه بالدرة و طرده
امیرالمؤ منین (ع ) مردى را در مسجد دیدند که مشغول داستان سرایى بود
او را تازیانه زدند و از مسجد بیرون کردند. (وسائل الشیعه ج 3، ص 515)
.
1466 - انداختن آب دهان و بینى در مسجد
قال على - علیه السلام -
من وقر المسجد من نخامته لقى الله یوم القیامة
ضاحکا قد اعطى کتابه بیمینه و ان المسجد لیلتوى عند النخامة کتلوى
احدکم بالخیزران اذا وقع به
کسى که به احترام مسجد از انداختن اخلاط(آب بینى و سینه ) در آن
خوددارى کند، در روز قیامت با سرور و شادمانى و در حالى که نامه اعمالش
را در دست راست دارد خداوند متعال را ملاقات مى کند کسى که در مسجد خلط
مى اندازد، مسجد( از نفرت ) به خود مى پیچد، همان طور که اگر یکى از
شما رابا چوب خیزران بزنند، از شدت درد به خود مى پیچد. (بحارالانوار،
ج 80، ص 381).
1467 - خوابیدن در مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من نام فى المسجد بغیر عذر ابتلاه الله بداء
لازوال له
کسى که بدون عذر در مسجد بخوابد، خداوند او را به دردى بى پایان مبتلا
مى کند. (مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 373)
1468 - قضاوت و اجراى حدود در مسجد
قال الصادق - علیه السلام -
جنبوا مساجدکم البیع و الشراء و المجانین و
الصبیان و الاحکام و الضالة و الحدود و رفع الصوت
از خرید و فروش در مسجد و آوردن دیوانگان و کودکان و اجراى احکام و
حدود و اعلام اشیاء و گمشده و بلند کردن صدا در آن ، خوددارى کنید.
(وسائل الشیعه ، ج 3، ص 507).
1469 - اعلام اشیاء گمشده در مسجد
سمع النبى -صلى الله علیه وآله - رجلا یشند ضالة
فى المسجد، فقال : قولوا له : لا راد الله علیک ، فانها لغیر هذا بنیت
پیامبر خدا (ص ) شنیدند که مردى در مسجد اعلام مى کند چیزى را گم کرده
است تا اگر کسى پیدا کرده است به او بازگرداند آن حضرت فرمودند: به او
بگویید: خدا گمشده ات را به تو برنگرداند، مسجد براى کارهایى غیر از
این ساخته شده است . (من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص 237)
1470- نهى کشیدن شمشیر در مسجد
قال الباقر - علیه السلام -
نهى رسول الله -صلى الله علیه وآله - عن سل
السیف و عن برى النبل فى المسجد قال : و انما بنى لغیر ذلک
رسول خدا -صلى الله علیه وآله - بیرون آوردن شمشیر از غلاف و تیز کردن
در مسجد را نهى کرد و فرمود: مسجد را براى کارهایى غیر از این ساخته
اند. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 495).
1471 - سرودن شعر در مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من سمعتموه ینشده الشعر فى المسجد (المساجد)
فقولوا: فض الله فاک انما نصبت المساجد للقرآن
به کسى که در شعر مى خواند، بگویید: خداوند دهانت را بشکند، مساجد را
براى خواندن قرآن برپا کرده اند. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 492).
1472 - صداى بلند در مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
اذا فعلت امتى خمس عشرة خصلة حل بها البلاء قیل
: یا رسول الله ما هن ؟ قال : اذا ارتفعت الاصوات فى المساجد
هنگامى که پانزده خصلت در میان امت من رواج یابد، بلا بر آنان نازل
خواهد شد پرسیدند: یا رسول الله ! این خصلت ها کدامند؟ فرمود: آن هنگام
که در مسجد صداى مردم بلند شود. (تحف العقول ، ص 52).
1473 - تفسیر آیه زینت مسجد
قال ابوبصیر:
ساءلته (اباعبدالله - علیه السلام -) عن قوله
تعالى خذوا زینتکم عند کل مسجد قال : هو المشط عند کل صلاة فرضیة و
نافلة
از امام صادق - علیه السلام - در مورد سخن خداوند متعال که فرماید:
زینت خود را در هر مسجد به همراه داشته باشید سؤ ال کردم امام (ع )
فرمودند: مراد از زینت ، شانه کردن مو براى نمازهاى واجب و مستحبى است
.( بحارالانوار، ج 73، ص 116).
1474 - نظافت مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من کنس المسجد یوم الخمیس ، لیلة الجمعة فاخرج
من التراب ما یذر فى العین غفر الله له
کسى که مسجد رادر روز پنج شنبه ، شب جمعه ، به نظافت مسجد بپردازد، و
به اندازه سرمه اى که درچشم کشیده مى شود غبار از مسجد برگیرد، خداوند
او را مى آمرزد. (وسائل الشیعه ، ج 3، ص 511).
1457 - وضو گرفتن در مسجد
قال رفاعة بن موسى :
ساءلت اباعبدالله - علیه السلام - عن الوضوء فى المسجد، فکرهه من البول
و الغائظ
از امام صادق (ع ) راجع به وضو گرفتن در مسجد پرسیدم ، ایشان وضو گرفتن
از (حدث ) بول و غائط در مسجد را مکروه دانستند. (وسائل الشیعه ، ج 1،
ص 345).
1476 - جاروب کردن مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من قم مسجدا کتب الله له عتق رقبة و من اخرج منه
ما یقذى عینا کتب الله ، عزوجل له کفلین من رحمته
هرکس مسجدى را خاکروبى کند، خداوند پاداش آزاد کردن بنده اى را برایش
مى نویسد، و اگر از این مسجد به اندازه خاشاکى که در چشم مى رود، غبار
برگیرد، خداوند دو برابر آن ، از رحمت خویش را به وى عطا مى
فرماید.(بحارالانوار، ج 80، ص 383).
1477 - روشنایى مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من ادخل لیلة واحدة سراجا فى المسجد غفر الله له
ذنوب سبعین سنة و کتب له عبادة سنة و له عندالله مدینة و ان زاد على
لیلة واحدة فله بکل لیلة یزید ثواب نبى فاذا تم عشر لیال لا یصف
الواصفون ماله عند الله من الثواب ، فاذا تم الشهر، حرم الله جسده على
النار
کسى که یک شب ، چراغى را در مسجد برافروزد، خداوند گناهان هفتاد سال او
را مى آمرزد و ثواب عبادت یک سال را براى او مى نویسد، و خداوند (در
بهشت ) شهرى به او عطا مى کند و اگر از یک شب تجاوز کند، خداوند در
برابر هر شب ، ثوابى را که به یکى از پیامبران خویش مى دهد، به وى عطا
مى فرماید و اگر چراغ افروختن و روشن نگاه داشتن مسجد، به ده شب رسید،
کسى نمى تواند پاداشى را که وى در نزد خداوند دارد، بر شمارد. و اگر
این کار به یک ماه رسید، خداوند بدن او را بر آتش حرام مى کند.
(بحارالانوار، ج 80، ص 377).
1478 - ثواب مدت اقامت در مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
یا اباذر !ان الله ما دمت جالسا فى المسجد بکل
نفس تتنفس فیه درجة فى الجنة و تصلى علیک الملائکة و یکتب لک بکل نفس
تنفست فیه عشر حسنات و یمحى عنک عشر سیئات
اى ابوذر !خداوند متعال (تا وقتى که در مسجد نشسته اى ) در مقابل هر
نفسى که مى کشى * درجه اى در بهشت به تو عطا مى کند و فرشتگان نیز بر
تو درود مى فرستند و در برابر هر نفس ده پاداش به تو عطا و ده گناه از
تو محو مى نماید. (وسائل الشیعه ج 3 ص 86)
1479 - نشستن در مسجد و رسیدن روزى
قال على - علیه السلام -
الجلوس فى السمجد من طلوع الفجر الى طلوع الشمس
اسرع فى طلب الرزق من الضرب فى الارض
از طلوع فجر تا طلوع خورشید در مسجد نشستن روزى را بهتر (سریع تر) از
تلاش براى کسب آن به تو مى رساند (مفهوم حدیث این است که بودن در مسجد
در اوقات یاد شده روزى انسان را زیاد مى کند) (وسائل الشیعه ج 4 ص
1037)
1480 - حضور در مسجد نجات از دوزخ
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من جلس فى مصلاه من صلاة الفجر الى طلوع الشمس
ستره الله من النار
کسى که در محل نماز خود از نماز تا طلوع خورشید بنشیند خداوند او را از
آتش جهنم محفوظ مى دارد. (وسائل الشیعه ج 4 ص 1035).
ز) آداب خروج از مسجد
1481 - دعاى هنگام خروج از مسجد
قالت فاطمة الزهراء - علیها السلام -
کان رسول الله -صلى الله علیه وآله - اذا خرج من
الباب (المسجد) صلى على النبى و قال : اللهم اغفرلى ذنوبى و افتح لى
ابواب فضلک
رسول خدا (ص ) هنگام خروج از مسجد ((صلوات
))مى فرستاد و مى فرمود: خداوندا!گناهانم
را مورد آمرزش خویش قرار ده و درهاى فضل (همه نعمتهاى الهى ) خود را بر
من بگشا. (وسائل الشیعه ج 3 ص 618)
1482 - ناله شیطان
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
اذا العبد المسجد فقال : اعوذبالله من الشیطان
الرجیم قال : اوه کسر ظهرى و کتب الله له بها عبادة سنة و اذا خرج من
المسجد یقول مثل ذلک کتب الله بکل شعرة على بدنه مائة حسنة و رفع له
مائة درجة
اگر بنده خدا هنگام ورود به مسجد استعاذه کند شیطان مى گوید: آه کمرم
را شکست !و خداوند به پاداش این عمل براى او عبادت یک سال مى نویسد و
چنانچه هنگام خروج از مسجد استعاذه کند خداوند به تعداد هر مویى که بر
بدن اوست حسنه براى مى نویسد و صد درجه به وى عطا مى کند. (مستدرک
الوسائل ج 3 ص 398)
1483 - خروج بدون علت از مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
من سمع النداء فى المسجد فخرج من غیر علة فهو
منافق الا ان یرید الرجوع الیه
هرکس بدون علت در مسجد نداى نماز (اذان ) را بشنود و خارج شود * در
زمره منافقین است مگر اینکه قصد برگشت به مسجد داشته باشد.(وسائل
الشیعه ج 3 ص 513).
1484 - محبوبترین اهل مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
ثم قال : و خیر البقاع المساجد و احبهم الى الله
اولهم دخولا و آخرهم خروجا منها
بهترین مکانهاى زمین مساجد است و محبوبترین اهل مسجد کسى است که هنگام
ورود به مسجد اولین نفر و هنگام خروج از آن آخرین نفر باشد. (وسائل
الشیعه ج 12 ص 344).
1485 - آفات با عجله خروج از مسجد
قال رسول الله -صلى الله علیه وآله -
عشرون خصلة تورث الفقر الى ان قال -صلى الله
علیه وآله - و تعجیل الخروج من المسجد
بیست خصلت موجب پیدایش فقر است و از آن جمله عجله کردن در خروج از
مساجد است . (مستدرک الوسائل ج 3 ص 446).
1486 - راندن گناهکاران از مسجد
قال الباقر - علیه السلام -
بینما رسول الله -صلى الله علیه وآله - فى
السمجد اذ قال : قم یا فلان قم یا فلان قم یا فلان قم یا فلان حتى اخرج
خمسة نفر فقال : اخرجوا من مسجدنا لاتصلوا فیه وانتم لاتزکون
در حالى که رسول خدا -صلى الله علیه وآله - در مسجد بود فرمود: فلانى
برخیز...تا این که پنج تن را به همین صورت جدا نمود آنگاه فرمود: از
مسجد ما خارج شوید و تا هنگامى که زکات نمى دهید در مسجد ما نماز به
جاى نیاورد. (وسائل الشیعه ج 6 ص 12).
1478 - کیفیت ورود به و خروج از مسجد
قال الصادق - علیه السلام -
الفضل فى دخول المسجد ان تبداء برجلک الیمنى اذا
دخلت و بالیسرى اذا خرجت
بهتر است که هنگام ورود به مسجد پاى راست را و در وقت خروج پاى چپ را
پیش گذارى . (وسائل الشیعه ج 3 ص 575).
